پروژه کارآفرینی قالیبافی در 44 صفحه ورد قابل ویرایش با فرمت doc
مقدمه :
فرش
ایران دارای تاریخی بسیار طولانی است، در ایران از دیرباز بافتن انواع فرش
متداول بوده و انگیزه ای اجدادی داشته است. به نوشته مورخان، جهانگردان،
جنگجویان و آثار مكشوفه از گذشتگان گویای آن است كه فرشبافی به صورت هنری
دستی ، مردمی ، روستایی و عشایری در ایران سابقه بس دراز دارد.
پروفسور
«رودنكو» كاشف «فرش پازیریك» معتقد است كه قالی مذكور كار مردم ماد یا
پارس و پارت (خراسان بزرگ) است. توجه به نقش های مشابه و هم زمان این فرش
در ستون های تخت جمشید نیز این نظریه را تایید می نماید. آثار دیگری از
جمله نقاشیهای برخی هنرمندان قرون وسطی حاوی نقش قالیهایی است كه گفته اند
بافت ایران بوده است . برخی مورخان در مورد حمله رومیان به ایران و غارت
دستگرد قالی را از جمله غنایمی كه در این غارت به دست آورده شده، قید نموده
اند و نیز منابع یونانی از قالیهای زربفت ایران یاد كرده اند. «فرش
بهارستان» با آن همه هنرمندی كه به تأیید روایات مختلف، دربافت آن به كار
رفته بوده اگر چه گاه در تعریف از آن راه اغراق پیموده شده اما خود نشانگر
پیشرفت صنعت فرشبافی و صنایع جنبی از جمله طراحی و رنگرزی در ایران قدیم می
باشد. فرش به عنوان نمودی از فكر و اندیشه بشری و متاثر از حس نوجویی او
در طول تاریخ خود با نشیب و فرازهایی روبرو بوده كه گاه با فراغت فكری
هنرمندان و محیط مناسبی كه برای رشد و شكوفایی هنر ایشان ایجاد گردیده به
حد اعلای خود رسیده و گاه صدماتی كه بر اثر مصائب طبیعی و غیر طبیعی بر
پیكر جامعه وارد شده، آن را به دوره نهفتگی و خمود سوق داده است.
عصر
مغول یعنی قرن هفتم هجری را می توان دروان بس غم انگیز برای انواع هنر
ایرانی دانست و پس از آن قرون دهم و یازدهم هجری را كه عصر صفویان است
زمان شكوفایی طبع هنری مردم ایران باید به شمار آورد. آغاز دوران صفوی
متفارن با رشد بسیاری از هنرهای دستی و توسعه آن در كلیه شئون جامعه بوده
است. بسیاری از هنرمندان ایرانی در این دوره ظهور كرده اند كه با اغتنام
فرصت از آرامش و محیط مساعدی كه به وجود آمده عمر گرانبهای خود را بر سر
ارتقاء سطح كیفی هنر و صنایع دستی نهاده اند وبا ابداع طرح ها و نقشه های
زیبا و هنرمندانه جایگاه این صنایع به ویژه فرش را به حد اعلاء خود رسانیده
اند و نام ایران را در سراسر جهان با آثار خود پرآوازه ساخته اند. با توجه
به اهمیت عصر صفویه در اعتلاء هنر ایران و توجهی كه در این زمان به صنعت
قالیبافی مبذول شده، جا دارد به این عصر و وضعیت هنرمندان و قالیباقی آن
مشروح تر بپردازیم.
فرشهای
دوران صفویه را می توان متعلق به دو گروه زمانی دانست: اول: قالیهای
بافته شده در دوران سلطنت شاه اسماعیل وشاه طهماسب كه به"شاه طهماسبی"
معروف است و خود مكتبی خاص دارد كه به همین نام شهرت یافته. شاه طهماسب
همواره به تشویق هنرمندان و قالیبافان و طراحان می پرداخت و خود از هنر
بهره داشت و حتی نوشته اند، رنگرزی می دانست و مستقیمأ طراحی می نمود و
بافندگان را راهنمایی می كرد. از این جهت در زمان پادشاهی او انواع صنایع
ظریفه به ویژه قالی بافی راه ترقی پیمود و در طرح آن تغییرات كلی به وجود
آمد. قالیهای ترنجدار جانشین آن گروه از قالیهایی شد كه تا اواخر قرن 9
هجری در ایران بافته می شد و بعدأ به طرح مغولی و تیموری شهرت یافت. علاوه
بر قالیهای ترنجدار در این دوره بافتن قالیهایی با طرح حیوان و شكارگاه
متداول شد. دوم: قالیهای بافته شده در زمان شاه عباس كه به مكتب " شاه
عباسی" معروف است. در این دوره با اغتنام فرصت از وجود هنرمندان عصر نقشهای
جدید به ویژه با استفاده از اسلیمی ها و گلهای مخصوص بوجود آمد برخی
طرحهای قالی در مكتب شاه عباسی عبارتند از:/ الف – طرح ترنجدار یا لچك
ترنج/ ب – طرح شكارگاه/ ج – طرح درختی/ د – طرح گلدانی .
اینك
با توجه به سهولت ایجاد ارتباط بین هنرمندان نقاط مختلف و پیشرفت تكنیك
طراحی و نقش پردازی، فرش همگام با سایر هنرها و صنایع مردمی رو به تكامل
رفته است، طرحهای محلّی به نقاط دیگر برای بافت فرستاده می شود و هنرمندان
از نتایج تجربیات دیگر همكاران خویش كاملاً با خبر می گردند. وسایل كار
طراحی پیشرفت نموده و تكنیك جدید به كمك هنرمندان آمده و ایشان به مهارت در
تهیه و تكثیر طرحهای خود اقدام می كنند. بازار های فرش جهانی به ویژه از
اوائل قرن بیستم میلادی رونق گرفته و این خود تشویق دست اندركاران را در پی
داشته و به ویژه در تبریز، كرمان، كاشان، اصفهان، اراك ، داد و ستد این
كالای ارزشمند را رونق داده و در این زمان است كه بازار صادرات فرش های نو و
كهنه گرم شده و كارگاه های بزرگ برای پاسخگویی به تقاضاهای روز افزون دایر
گردیده است. این قالیها به اروپا به ویژه كشور آلمان و آمریكا حمل می گردد
و موجبات تقویت بنیه مالی كشور را در حد خود فراهم می سازد و تجارت خارجی
را به سرمایه گذاری در تولید فرشهای مورد درخواستشان تشویق و ترغیب می
نماید. مجموعه این اقدام طی قرن اخیر در جهت تقویت بنیه اقتصادی كشور مؤثر
بوده، اما دخالت فروشندگان و صاحبان سرمایه در كار طرح و رنگ فرش و سفارشات
غیر مسئولانه ایشان به كیفیت این دستباف لطمه وارد ساخته است. عدم نظارت
صحیح بر كار بافت فرش و بسیاری عوامل دیگر از جمله قیمت ها و چگونگی صادرات
طی نیم قرن گذشته، رقبای فرش ایران را به میدان رقابت كشانده واز سوی دیگر
سودجویان را به سوء استفاده از غفلت دست اندركاران و انجام تقلباتی در
مراحل مختلف تهیه موارد اولیه و تولید فرش وا داشته و در نتیجه موجبات سقوط
كیفیت و كمیت و گرمی بازار فرش ایران را فراهم نموده است به منظور ایجاد
پیوستگی ارتفاء سطح كیفی این دستباف ارزشمند و تداوم تاریخ پرآوازه ی آن
هوشیاری و كوششی همه جانبه لازم است كه امید است عشق و علاقه عامه مردم به
این میراث اجدادی خود آن را در ضمیر كلیه دست اندركاران بیدار سازد.
1 – 2 نام کامل طرح و محل اجرای آن :
کارگاه قالیبافی
محل اجزا :
استان | شهرستان | بخش | روستا |
قزوین | البرز | البرز |
|
1 – 3 – مشخصات متقاضیان :
نام | نام خانوادگی | مدرک تحصیلی | تلفن |
|
|
|
|
1 – 4 – دلایل انتخاب طرح :
فرش
یکی از کالای زینتی خانه های ایرانی است ، امروزه با توجه به گرایش مردم
به زندگی مدرن و استفاده از انواع کفپوشها همچنان فرش اصیل ایرانی جایگاه
خود را حفظ کرده است و همچنین بسیاری از مردن ترجیح می دهند از فرشهای
ایرانی برای محیط زندگی خود استفاده کنند ، استفاده از فرش های ایرانی
امروزه به سایر کشور های دنیا نیز رسیده است و مردن در بسیاری از نقاط دنیا
برای داشتن محیطی دلنشین از فرش های ایرانی استفاده می کنند . بافت فرش
یکی از هنر های بومی ایرانی است و حفظ این هنر که امروزه به صنعتی قدرتمند
تبدیل شده است یکی از وظایف تمامی ایرانیان است و انتخاب این طرح در راستای
همین وظیفه و علاقه ای که به این صنعت وجود داشته است .
1 – 5 میزان مفید بودن طرح برای جامعه :
این
طرح علاوه بر سوددهی بالا و میزان فروش مطلوب دارای بازار اشتغالزایی
مناسب نیز میباشد ، این یکی از طرح هایی است که دارای سوددهی بسیار بالا
بوده و می تواند مورد حمایت ارگانهای دولتی نیز قرار گیرد .