دانلود پایان نامه سنجش آمادگی تحصیلی کودکان 6 ساله بدو ورود به دبستان و عوامل موثر بر این آمادگی

این پروپوزال کامل در قالب فرمت word قابل ویرایش ، آماده پرینت و ارائه به عنوان پروژه پایانی میباشد

چکیده

پژوهش حاضر از نوع پس رویدایست با این فرضیه که بین آمادگی تحصیل و عوامل چون سابقۀ آموزش پیش از دبستان ، تحصیلات والدین، سن مادر، یک زبانه و دوزبانه بودن، دست غالب، شهری و روستایی بودن و تعداد افراد کودک پیش دبستانی رابطه وجود دارد.

این پژوهش بر روی 700 کودک پیش از دبستان و نحوۀ آمادگی تحصیل کودکان رابطۀ معنادار است.

بین جنسیت و نحوۀ آمادگی تحصیلی کودکان رابطه معنادار نیست و رابطۀ تعامل بین جنسیت و مسابقۀ آموزش قبل از دبستان معنادار نمی باشد.

فرضیه 2 – بین تحصیلات مادران و نمرۀ آمادگی تحصیلی کودکان رابطه معنادار است. بین جنسیت و نمرۀ آمادگی تحصیلی کودکان رابطه معنادار نیست. رابطۀ تعامل بین جنسیت و تحصیلات مادران معنادار نمی باشد.

فرضیه 3 – بین تحصیلات پدران و نمره آمادگی تحصیلی رابطه معنادار است. بین جنسیت و نمرۀ آمادگی تحصیلی کودکان رابطه معنادار نیست. رابطۀ تعامل بین جنسیت و تحصیلات پدران معنادار نمی باشد.

فرضیه 4- بین تعداد افراد خانواده و نمره آمادگی تحصیل کودکان رابطه معنادار نمی باشد.

فرضیه 5- بین سن مادر و نمرۀ آمادگی تحصیلی رابطه معنادار نمی باشد.

فرضیه 6- بین یک زبانه و دوزبانه و نمرۀ آمادگی تحصیلی تفاوت معنادار وجود دارد.

فرضیه 7- بین دانش آموزان دست راست و چپ و نمرۀ آمادگی تحصیلی کودکان رابطه معناداری وجود دارد.

فرضیه 8- بین دانش آموزان شهری و روستایی و نمرۀ آمادگی تحصیل کودکان رابطۀ معنادار است.

مقدمه :

در گذشته، بسياري از اقدامات براي رشد و تكامل كودكان خردسال بر دو عملكرد متكي بود:

آماده كردن كودكان براي ورود به دبستان و يا آزاد كردن خانواده ها از گرفتاري مراقبت از كودكان در روزهاي كار. اين دو عملكرد بخش مهمي از سياست و اقدامات تربيتي رشد و تكامل كودكان خردسال را تعيين مي كردند. اكنون در رشد و تكامل كودكان خردسال، بْعد سومي كه تاكنون ناديده گرفته شده بود، بيشتر مورد تأكيد قرار گرفته است و به عنوان پايه و اساس آن تلقي مي شود و آن تندرستي و رفاه كلي كودك و رشد و تكامل احساس و ذهن او است.اين بْعد اهميت خود را در دنياي پرآشوب و تضاد و دستخوش تغييرات دائم نشان مي دهد. همانگونه كه تحقيقات مكرر نشان داده است، مراقبت براي رشد و تكامل كودكان خردسال راه گشاي زندگي در آموزش، خوداتكائي و پژوهش است. رشد  و تكامل كودكان خردسال، مراقبت براي رشد و تكامل كودكان خردسال ناميده مي شود تا بيشتر بر مفاهيم رشد و تكامل تأكيد شود. ليكن چه عبارت رشد و تكامل كودكان خردسال و چه مراقبت براي رشد و تكامل كودكان خردسال بكار رود، منظور فرايند تحقق يافتن حق هر كودك براي زنده ماندن، پشتيباني، مراقبت و مطلوب ترين رشد و تكامل از آغاز بارداري به بعد است. (سازمان ملل متحد يونيسف، ترجمه عالي پور، 1380).

كودك انسان، بي دفاع است و عدم آمادگي اش براي دنياي خارج بسيار طولاني است، طولاني تر از دوراني كه براي موجودات شناخته ديگر وجود دارد. خردسالي دوراني پر از بيم و خطر و همچنين پْر از امكانات فوق العاده است. زماني است براي اكتشاف، تجربه و تغييرات عمده. در اين دورة حساس، كودك تمايل مثبتي به يادگيري و نيز علاقة زيادي به مشاركت در كارهاي دنياي خارج پيدا مي كند. (سازمان ملل متحد يونيسف، ترجمه: عالي پور، 1380).

 

مفهوم و تعريف هاي مختلف هوش

همچنان كه افراد بشر از نظر شكل و قيافه ظاهري با يكديگر تفاوت دارند، از نظر خصايص رواني مانند هوش، استعداد، رغبت و ديگر ويژگي‌هاي رواني و شخصيتي نيز بين آنها تفاوتهاي آشكار وجود دارد. مطالعه نوشته‌هاي فلاسفه و دانشمندان قديم نشان مي دهد كه انسان حتي از گذشته‌هاي بسيار دور از تفاوتهاي فردي آگاه بوده است.

چنانكه افلاطون در كتاب جمهوريت تفاوتهاي فردي انسان ها را مورد توجه قرار داده و گفته است كه هر فرد بايد به شغلي متناسب با استعدادها و تواناييهايش گمارده شود. او دربارة تفاوتهاي افراد، در كتاب جمهوريت خود چنين گفته است: «اشخاص به طور كاملاً يكسان به دنيا نمي آيند، بلكه از نظر استعدادهاي طبيعي با يكديگر تفاوت دارند، يك شخص براي نوع خاصي از شغل و ديگري براي شغلي ديگر مناسب است».(پاشا شريفي، 1383).

ارسطو شاگرد برجستة افلاطون نيز در نوشته هاي خود تفاوتهاي فردي و گروهي انسانها را از نظر تواناييهاي مختلف مورد توجه قرار داد و به تفاوتهاي موجود بين گروههاي نژادي اجتماعي، و جنسي اشاره كرد.

در قرون وسطي تفاوتهاي فردي چندان مورد توجه قرار نگرفت. تصميمهاي فلسفي در رابطه با ماهيت ذهن عمدتاً به طور نظري انجام مي گرفت و روشهاي تجربي در مشاهده و سنجش رفتار به كار بسته نمي‌شد. در اين زمان روان شناس قواي ذهن كه توسط سنت آگوستين و سنت توماس مطرح شده بود بر نظام آموزش قرن عصر حاكم بود. (پاشا شريفي، 1383).

براساس اين نظريه، حافظه، تخيل و ارادة عناصر اساسي ذهن به شمار مي روند و پرورش اين قوا موجب مي شود كه انسان در همة زمينه ها توانايي و مهارتهاي لازم را كسب كند. در اواخر قرن 18 و اوايل قرن 19 ميلادي عده اي از دانشمندان تعليم و تربيت مانند روسو، پستالوزي هربارت، و فروبل تفاوتهاي فردي كودكان را از نظر علايق، فعاليتهاي ذهني و توانايي هاي يادگيري مورد توجه قرار دادند كه در روشهاي تعليم و تربيت كودكان تأثيري عميق برجاي گذاشت.(پاشا شريفي، 83).

يكي از مسايل مهمي كه در تعليم و تربيت و رسيدن به اهداف پرورشي بايد در نظر گرفت اصل تفاوت هاي فردي است. اين اصل بدين معنا است كه همه كودكان صرفنظر از تفاوت هاي درون فردي و بين فردي بتوانند از امكانات و فرصت هاي آموزشي مطابق با حداكثر توانايي ها و ظرفيت خود استفاده نمايند بدون توجه به اين كه ظرفيت و توانايي آموزشي آنان كم باشد يا زياد.

براي آنكه تفاوت هاي بين فردي و درون فردي دقيق تر اندازه گيري شوند، به وسايلي براي سنجش نياز است تا بدين وسيله بتوان آموزش و پرورشي مبتني بر شناخت همه جانبه كودكان و متناسب با توانايي ها و رغبت هايشان ارائه داد.

براساس ديدگاه مرسوم، هوش عبارت است از برخي ويژگي هاي نسبتاً ثابت فرد كه در تعامل بين محيط و وراثت شكل مي گيرد(استرنبرگ و گريگورنكو[1]، 1997). آزمونهاي معمول هوش و توانشهاي مرتبط با آن ميزان موفقيت و تسلط شخصي را كه چندين سال پيش به دست آورده است اندازه گيري مي كند. آزمونهايي نظير آزمونهاي واژگان، درك مطلب، قياس كلامي، حل مسائل رياضي و ساير آزمونهاي مشابه همگي تا حدودي آزمونهاي موفقيت است. حتي آزمونهاي استدلال انتزاعي به اندازه گيري موفقيت در حل كردن نمادهاي هندسي مي پردازد كه در مدارس غرب آموزش داده مي شود(آزمايشگاه شناخت تطبيقي انسان، 1982).

پديده هوش بارزترين فعاليت توان ذهني در بشر مي باشد كه قدرت سازگاري او را در محيط ميسر مي سازد. مطالعه هوش از ديرباز مورد نظر روان شناسان بوده و در سالهاي اخير تحقيقات فراوان در اين باب انجام گرفته است.(عظيمي، 1380)

يكي از تعريف‌هايي كه خيلي زياد مورد استفاده قرار گرفته تعريفي است كه وكسلر در 1958 پيشنهاد كرده است. او هوش را به عنوان يك استعداد كلي شخص براي درك جهان خود و برآورده ساختن انتظارات آن تعريف كرد. بنابراين، از نظر وي هوش شامل توانايي هاي فرد براي تفكر منطقي، اقدام هدفمندانه و برخورد مؤثر با محيط است از نظر وكسلر هوش مي تواند اجتماعي، عملي و يا انتزاعي باشد و نمي توان آن را از ويژگي هايي مانند پشتكار، علايق و نياز به پيشرفت مستقل دانست. به نظر هامفريز[2] هوش عبارت است از خزانة مهارتهاي ذهني آدمي و بورينگ[3] عقيده داشت هوش چيزي است كه به وسيلة آزمونهاي هوش اندازه گيري مي شود.(پاشا شريفي، 1383)

چندين راه براي تعريف هوش وجود دارد، سه نظر متداول:

- هوش عبارت است از توانايي يادگيري

- هوش عبارت است از توانايي فرد در تطبيق با محيط خود

- هوش عبارت است از توانايي تفكر انتزاعي (براونينگ، 1990).

اين سه تعريف مغاير يكديگر نيستند، تعريف اول تأكيد بر تعليم و تربيت دارد. تعريف دوم بر شيوه مواجه افراد با موقعيت‌هاي جديد تأكيد مي كند، و تعريف سوم ناظر بر توانايي افراد در زمينه استدلال كلامي و رياضي است. به اين ترتيب، اين سه توانايي با يكديگر وجوه مشتركي دارند.

در زمينه هوش دو نظر كلي، تواناييهاي ذهني انسان داراي يك عامل مشترك است كه اسپيرمن آن را عامل g [4] معرفي مي كند. در نظريه چند عامل، چند عامل مجزا يا مهارتهاي اساسي وجود دارد كه هر فعاليتي با يك يا چند عامل از آنها درگير است.(جلال بامدادي ـ بهرام صادق پور، 1387)

هوش، يكي از مفاهيم انتزاعي است كه تغيير و تحول زيادي داشته است. عده اي هوش را محصول استعدادهاي ذهني و تعدادي هوش را توانايي يادگيري، خوب استدلال كردن، سازگاري با محيط و تحليل اطلاعات مي دانند. بينه عقيده داشت:« هوش چيزي است كه به وسيلة تست او سنجيده مي شود» و بورينگ[5] معتقد بود: «هوش چيزي است كه به وسيلة آزمونهاي هوش اندازه گيري مي شود».(شريفي، 1383)

كوششهايي كه براي تدوين يك تعريف دقيق از هوش به عمل آمده اغلب با مشكل مواجه بوده و به تعريفهاي بحث انگيزي منجر شده است. دليل اين امر آن است كه هوش يك مفهوم انتزاعي است و درواقع هيچگونه پاية محسوس و عيني و فيزيكي ندارد. هيچ نقطه اي در مغز انسان وجود ندارد كه بتوان آن را جايگاه هوش دانست. اصطلاح هوش فقط نامي است كه به فرايندهاي ذهني فرضي يا مجموعة رفتارهاي هوشمندانه اطلاق مي شود و نظريه هاي هوش در عمل نظريه هاي مربوط به رفتار هوشمندانه است (پاشا شريفي، 1383).

چنين رفتاري شامل توانايي هاي مختلف و ديگر متغيرهاي شخصيتي است كه از فردي به فرد ديگر تفاوت مي كند.

بنابراين، هوش يك برچسب كلي براي گروهي از فرايندهاست كه از رفتار ما و پاسخهاي آشكار افراد استنباط مي شود. به عنوان مثال، مي توان فنون حل مسئله را مشاهده كرد و نتايج حاصله از به كار بستن اين فنون را مورد سنجش قرار داد، اما هوش، كه فرض مي شود اين فنون را به وجود مي آورد به طور مستقيم قابل مشاهده و اندازه گيري نيست. مفهوم هوش تا اندازه اي شبيه اصطلاح «نيرو» در فيزيك است: نيرو را مي توان از روي آثارش شناخت و از اين طريق حضور آن را استنباط كرد. هوش نيز موجب مي شود كه شخص به محض برخورد با مسائل مختلف به شيوه هاي معين رفتار كند. (پاشا شريفي، 83)

ديدگاه بديل دربارة هوش آن است كه هوش يك نوع خبرگي رشد يابنده است و آزمونهاي هوش نوعاً يك بعد محدود از خبرگي را اندازه مي گيرد. ديدگاه تكوين خبرگي سهم عوامل ژنتيكي را منبع تفاوتهايي در توانايي تكوين مقدار مشخصي از خبرگي نمي داند. بسياري از ويژگي هاي انساني از جمله هوش، نشان دهندة تغييرات همگام و تعامل ميان عوامل ژنتيكي و محيط است. اگر چه سهم ژن ها را در هوش افراد نمي توان به طور مستقيم اندازه گيري و يا حتي برآورد كرد. اما چيزي كه اندازه گيري مي شود بخشي از آن چيزي است كه علائم تكوين خبرگي ناميده مي شود.(استنبرگ[6]، ترجمه: حجازي و عابديني، 1385)

يكي از قديمي ترين تعريفهاي هوش توسط بينه و سيمون[7] (1916) به صورت زير مطرح شده است:

«قضاوت، و به عبارتي ديگر، عقل سليم، شعور عملي، ابتكار، استعداد، انطباق خود با موقعيتهاي مختلف، به خوبي قضاوت كردن، به خوبي درك كردن، به خوبي استدلال كردن اينها فعاليت هاي اساسي هوش به شمار مي روند. (پاشا شريفي، 1383)

فصل اول : کلیات تحقیق

مقدمه ............................................................ 2

بیان مسئله ............................................................... 4

هدف پژوهش ................................................... 6

ضرورت پژوهش ..................................................... 7

فرضیه پژوهش .......................................................... 8

تعاریف اصطلاحات ................................................... 9

 

فصل دوم : ادبیات و پیشینه تحقیق

مقدمه .............................................................. 12

مفهوم و تعریف های مختلف هوش ..................................... 13

تعریف تربیتی هوش ........................................ 18

تعریف تحلیلی هوش..................................................... 18

تعریف کاربردی هوش ............................................ 19

انواع هوش از دیدگاه ثراندایک .............................. 19

انواع هوش از دیدگاه اسپیرمن ....................... 20

انواع هوش از دیدگاه ترستون ......................................... 20

تقسیم بندی هوش به انواع کلامی و عملی ............................. 21

انواع هوش از دیدگاه اشترن برگ ........................... 21

انواع هوش از دیدگاه گاردنر ............................................ 22

هوش از دیدگاه رشد ............................................... 22

تاریخچه مطالعات مربوط به هوش ........................... 23

تاریخچه آزمون های هوش ......................................... 24

سیرتحول نظری های زیربنایی تست های هوش ................... 25

عوامل موثر بر هوش .......................................... 31

محیط و تاثیر آن در پیشرفت تحصیلی.......................... 31

اهمیت خانواده ............................................................. 32

تاثیر محیط خانواده در هوش ............................................... 32

عوامل بیولوژیکی .......................................................... 33

خانواده با وضعیت اقتصادی مطلوب ................................. 34

خانواده با وضعیت اقتصادی نامطلوب .................................. 34

موفقیت اجتماعی خانواده ........................................... 35

میزان تحصیلات والدین .......................................... 37

کم خونی و فقر آهن و اثر آن بریادگیری ............................ 38

غلبه طرفی ............................................................. 39

تفاوتهای جنسیتی..................................................... 41

سنجش و ارزیابی کودکان پیش دبستانی ......................... 43

طرح سنجش سلامت جسمانی و آمادگی تحصیلی کودکان بدو ورود به دبستان در ایران              48

نتایج پژوهشهای انجام شده در ایران ......................... 55

نتایج پژوهشهای انجام شده در خارج................................ 59

 

فصل سوم: روش تحقیق

جامعه آماری........................................................... 64

نمونه و روش نمونه گیری .................................. 64  

روش نمره گذاری ..................................................... 65

روایی و اعتبار تست ............................................. 65

دستور اجرای آزمون .................................................... 67

روش آماری ............................................................ 67

 

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها

مقدمه......................................................................... 69

جداول یک بعدی............................................................. 70

الف- توصیف متغیرها..................................................... 70

ب- تحلیل داده ها........................................................ 79

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

محدودیت ها و مشکلات............................................ 105

پیشنهادها..................................................... 105

پیشنهادهای کاربردی.......................................... 105

پیشنهادهای پژوهش ............................................ 105

منابع و ماخذ ............................................ 106

منابع انگلیسی

چکیده انگلیسی

فهرست جداول

عنوان                                                                                          صفحه

جدول 1-3 ضرایب همسانی درونی به تفکیک گروه های جنسی....... 66

جدول 2- 3ضرایب همسانی درونی به تفکیک گروه های سنی...... 66

جدول 3-3 پایایی بازآزمایی آزمون دابرون- 2................ 66

جدول (1-4) توزيع فراواني كودكان برحسب محل سكونت ......... 70

جدول (2-4) توزيع فراواني كودكان برحسب متغير جنسيت ....... 71

جدول (3-4) توزيع فراواني كودكان برحسب سابقه آموزش قبل از دبستان . 71

جدول (4-4)  توزيع فراواني كودكان برحسب متغير وضعيت زبان ..... 72

جدول (5-4)  توزيع فراواني كودكان برحسب متغير دست غالب ...... 73

جدول (6-4)  متغير تحصيلات پدر ..................... 74

جدول (7-4)  متغير تحصيلات مادر ............................... 74

جدول (8-4) شاخص‌هاي آماري مربوط به توزيع سن مادران كودكان .... 76

جدول (9-4) توزيع فراواني كودكان برحسب سن مادران ........ 77

جدول (10-4) متغیر افراد خانواده........................ 78

جدول (11-4) آماره‌هاي توصيفي نمره آمادگي تحصيلي كودكان برحسب متغير جنسيت و سابقه آموزش     19

جدول (12-4) خلاصه جدول تحليل واريانس دوراهه براي نمره آمادگي برحسب سابقه آموزش و جنسيت 80

جدول (13-4) آماره‌هاي توصيفي نمره آمادگي برحسب عوامل جنسيت و تحصيلات مادران         82

جدول (14-4) نتايج آزمون تحليل واريانس دوراهه براي نمره آمادگي برحسب ....... 83

جدول (15-4) آزمون شفه براي تحصيلات مادران .................... 84

جدول (16-4) آماره‌هاي توصيفي نمره آمادگي برحسب متغير جنسيت و تحصيلات پدران                     85

جدول (17-4) نتايج آزمون تحليل واريانس دوراهه براي نمره آمادگي برحسب ....... 86

جدول (18-4) آزمون شفه براي تحصيلات پدران .................. 87

جدول (19-4) شاخص‌هاي توصيفي نمره آمادگي برحسب متغير تعداد افراد خانواده ......    88

جدول (20-4) آزمون لون برای همسانی واریانس .................. 88

جدول (21-4) خلاصه تحليل واريانس نمرات آمادگي تحصيلي برحسب متغير تعداد افراد خانواده            89

جدول (22-4) آزمون شفه براي تعداد افراد خانواده  ................... 90

جدول (23-4) آماره‌‌هاي توصيفي نمره آمادگي برحسب متغير سن مادر .................. 91

جدول 24-4 آزمون لون براي همساني واريانس ........................ 91

جدول (25-4) تحليل واريانس نمرات آمادگي تحصيلي برحسب سن مادران .......... 92

جدول 26-4 - آماره های توصیفی متغیر زبان و نمره آمادگی تحصیلی........... 93

جدول27-4: نتایج آزمون t برای نمره آمادگی تحصیلی کودکان یک زبانه و دو زبانه.. 94

جدول 28-4آماره های توصیفی متغیر دست غالب و نمره آمادگی تحصیلی.... 95

جدول29-4: نتایج آماری t برای نمره آمادگی تحصیلی کودکان دست راست و چپ. 96

جدول 30-4 آماره های توصیفی متغیر محل سکونت و نمره آمادگی تحصیلی. 97

جدول31-4: نتایج آزمون t برای نمره آمادگی تحصیل کودکان شهری و روستایی...... 98

 

فهرست نمودار

نمودار (1-4) توزيع فراواني كودكان برحسب تحصيلات پدران ........ 75

نمودار(2-4)  توزيع فراواني كودكان برحسب تحصيلات مادران ........ 75

نمودار (3-4) توزيع فراواني كودكان برحسب سن مادران .............. 77

نمودار (4-4) توزيع فراواني كودكان برحسب اينكه تعداد افراد خانواده آنها چند نفر است؟                78