چکیده ......................................................1

فصل اول: بیان مسأله................................................3

1-1 مقدمه.........................................................4

1-2 بیان مسئله..........................................5

1-3 اهمیت وضرورت انتخاب موضوع.............................6

1-4 اهداف پژوهشی................................................7

1-5 فریضه پژوهشی ............................................8

فصل دوم:(پیشینه تحقیق).......................................9

2-1پیشینه تحقیق....................................10

 2-3 انواع مسائل و مشکلات نوجوانان.............................11

2-5 پیشینه تحقیق در ایران.......................................14

2-7 تحقیقات انجام گرفته در خارج از ایران................. 17

2-8 تعریف واژه پرخاشگری......................................... 19

2-9 نظریه های مربوط به پرخاشگری............................ 20

فصل سوم: روش اجرای تحقیق...................................22

1-3 روشهای آماری................................................23

3-3 تعاریف عملیاتی متغیرها............................23

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها......................26

4-1 یافته های پژوهشی...................................27

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری..............................30

5-1 بحث در باره یافته ها...................................................31

5-2 نتیجه گیری..................................................34

5-5 پیشنهادات................................................35

پیوست.......................................................................................36

منابع...........................................................................................37

ضمایم.............................................................................................38

پرسشنامه......................................................................................39

پرسشنامه پرخاشگری آیزنک................................................42


چکیده

در این تحقیق عوامل مؤثر در پرخاشگری نوجوانان و نقش آنها در روابط اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است.با توجه به اهمیت موضوع پرخاشگری مخصوصا در نوجوانان که می تواند سدی در راه تحصیل ،تربیت و حتی زندگی سالم آینده انان باشد و این که اعمال و رفتار دانش آموزان پرخاشگر موجب آزار و اذیت خود و هم دیگر دانش آموزان می شود و این مضوع در روابط اجتماعی آنها تاثیر گذار است.

اهداف این پژوهش عبارتند از بررسی کلی نظریات ارائه شده در مورد علل پرخاشگری

- بررسی عواملی که در پرخاشگری مؤثرند و تلاش در جهت رفع این عوامل

- ارائه  شیوه پیشگیری برای دانش آموزان که رفتار پرخاشگرانه دارند

جامعه آماری در این پژوهش عبارت است از کلیه دانش آموزان دفتر مقطع  راهنمایی تحصیلی ناحیه 2 شهر زنجان می باشد که از میان سه مدرسه راهنمایی دخترانه 50 نفر از دانش آموزان به صورت نمونه گیری تصادفی ساده (قرعه کشی اسامی )انتخاب شده اند.

ابزار گردآوری اطلاعات تست استاندارد شده آیزنک و نیز پرسشنامه محقق ساخته است که در یک نمونه آزمایشی 50 نفره  اجرا و اعتبار آن با نرم افزارهای زیر برآورد شد:

Alpha 9% -  spss

روشهای آماری به کار گرفته شده تجزیه و تحلیل از آمار استنباطی مجذور کا می باشد.

یافته های پژوهشی نشان می دهد که عوامل متعددی باعث بروز پرخاشگری می باشند.

نقش خانواده یکی  از نفش های غیر قابل انکار می باشد.تبعیض،رفتارهای تند و خشن و اختلاف والدین ،وضعیت اقتصادی و اجتماعی خانواده ها عوامل مهم در بروز پرخاشگری دانش آموزان می باشند.مهم ترین پیشنهادات در خصوص پرخاشگری در این تحقیق دادن شخصیت مثبت و منطقی به کودکان و عدم تحقیر و تمسخر آنان بخصوص در حضور دیگران می باشد.

1-1 مقدمه

پرخاشگری به هر گونه رفتاری که به هدف آسیب رساند یا مجروح ساختن موجودی دیگر انجام گرفته باشد،اطلاق می شود.افراد پرخاشگر غالبا تمایل خود برای آسیب رساندن به دیگران اعتراف کرده و در صورت عملی نشدن قصدشان ابراز یأس می کنند. پس آنچه در این میان حائز اهمیت است قصد و نیت رفتارکننده می باشئ.یعنی رفتار آسیب زا در صورتی پرخاشگری محسوب می شود که از روی قصد وعمد و به منظور صدمه زدن به دیگران انجام گرفته باشد.الویت ارنفسون نقل می کند:

((روزی پسرش حین پخش برنامه تلویزیونی در مورد بمباران ویتنام به وسیله بمب ناپالم توسط هواپیمایی آمریکایی پرسید؟ناپالم چیست ؟ در پاسخ به او گفتم:

ماده شیمیایی که پوست را می سوزاند و انسان را می کشد.چندی بعد متوجه شدم که چشمان پسرم پر از اشک شده است.یکه خوردم که چگونه در برابر چنین صلاح آدم کشی این همه بی تفاوت برخورد کردم. در حالی که پسر کوچکم اینگونه ناراحت شده است.))روانشناسی اجتماعی نگاهی کوتاه به جهان اطراف ما نشان می دهد که عصر ما همانطور که یکی از علمای اجتماعی گفته،عصر پرخاشگری است.

بخش عمده برنامه های رادیو و تلویزیون شرح اتفاقات و نمایش صحنه های تکان دهنده کشتارهای جمعی،قتل های خودی،تجاوز،تبعید و محروم کردن انسان ها از حقوقشان است.پرخاشگری و نقش آن در روابط اجتماعی از مسائل عمده و مورد توجه روانشناسان و علمای تعلیم و تربیت است. داشتن رابطه اجتماعی مطلوب در نتیجه رشد اجتماعی حاصل می شود.رشدی که فرد در آن سطح از مهارت در رابطه اجتماعی دست یابد و بتواند با مردم به راحتی زندگی کند و سازگاری داشته باشد  و به موفقیت شغلی و اجتماعی برسد.مسلم است که در افراد پرخاشگر ما نشانه های رشد اجتماعی ( مانند آینده نگری،میانه روی ،خوش بینی و امیدواری،شوخ طبعی و قبول مسئولیت) را نمی بینی.واضح است چنین افرادی در ایجاد رابطه با دیگران دچار مشکلند .این گونه افراد برای رسیدن به خواسته های خود از ابراز هیچ خشونتی نسبت به دیگران دریغ نمی کنند.در نتیجه خشونت مساوی است با عدم رایطه وانزوای بیشتر و انزواطلبی طولانی باعث خشونت می شود.

عالمان اجتماعی گفته اند که ما رفتار خشن انسان ها را نسبت به یکدیگر حیوانی می خوانیم ولی بررسی های خشونت های انسان نشان می دهد که به کار بردن صفت حیوان در مورد این رفتارها در واقع توهین به حیوانات است در حقیقت هیچ حیوانی نسبت به هم نوع خود تا این اندازه بی رحم وخشن نیست که انسان است.

 

1-2 بیان مسئله

با توجه به اهمیت موضوع  پرخاشگری مخصوص در نوجوانان که می توانند سدی در راه تحصیل تربیتی و حتی زندگی سالم آینده آنان باشد و اینکه اعمال و رفتار دانش آموزان پرخاشگر موجب آزار و اذیت هم خود و هم دیگر انش آموزان می شود. این موضوع در روابط اجتماعی آنها با یکدیگر نیز تاثیر می گذارد.اگر این مسئله حل نشود در آینده نه تنها برای خود فرد بلکه برای جامعه نیز مضراتی به وجود می آورد.لذا برای برطرف کردن این مشکل باید عوامل به وجود آورنده آن شخصیت فرد پرخاشگر و نحوه مقابله با او شیوه ها ی یشگیری و درمان را شناخت و در بررسی و تجزیه و تحلیل قرار داد.

با توجه به اینکه پرخاشگری رفتار تهاجمی است که به قصد صدمه یا آسیب رساندن به دیگران است و از روی قصد و عمد نیز می باشد.مشخص است که چنین افرادی در روابط اجتماعی خود با دیگران مشکل خواهند داشت. این افراد به صورت غیرعادی خودخواه،سنگدل،دارای انگیزه مفرط به عمل خلاف و دروغگو هستندو هیچ احترامی نسبت به حقوق دیگران قائل نیستند. برای به دست آوردن خواسته های خود با خشونت نسبت به اطرافیان موانع را از سر راهشان برمی دارند.در عاقبت اندیشی ظرفیت کمی از خودشان نشان می دهند و از نظر اجتماعی انسان های رشد یافته محسوب نمی شوند.مشخص است که افراد دیگ (نوجوانان)تمایلی به برقراری رابطه با افراد پرخاشگر نخواهند داشت.در این تحقیق ما نقش پرخاشگری دانش آموزان (نوجوانان)را در روابط اجتماعی  آنها مورد بررسی قرار می دهیم تا بتوانیم با ارائه راهکارهایی جهت پیشگیری از بروز نین پدیده هایی را برای همیشه برخورد نکنیم.

 

1-3 اهمیت وضرورت انتخاب موضوع:

با توجه به اینکه پرخاشگری برای دانش آموزان و خانواده او موجب مشکلات فراوانی می شود حتی در رفتار و زندگی آینده او نیز تاثیر می گذارد(مثلا افسردگی،شکست در تحصیل،ازدواج نا موفق،شکست در برقراری ارتباط با دیگران )همچنین از آنجایی که عصر ما عصر پرخاشگری است  و در تمامی زمانها کم و بیش انسان هایی وجود داشته اند که براثر مشکلات رفتاری خاص(پرخاشگری)عده ای مورد آزار و اذیت آنها قرار گفته اند لذا سعی ما این است که حتی الامکان راه هایی را با اصول علمی هما هنگ باشد را ارائه دهیم و این مشکلات را برطرف کنیم تا از به وجود آمدن افراد پرخاشگر جلوگیری شود.از آنجایی که پرخاشگری و تخصم یکی از بیماری های شایع در کودکان و نوجوانان  و حائز اهمیت در تبیین علایم روانپزشکی کودکلن ونوجوانان است.

علامت بسیار مهمی که در بسیاری از اوقات والدین دانش آموزان به ویژه اولیای مدارس به سادگی از کنار آن می گذرند.تحقیقات نشان داده که عمده ترین عامل  پرخاشگری ریشه در نابسامانی درون خانواده و روش های تربیتی نادرست دارد و از طرفی درمان این اختلالات بدون مساعدت و یاری مسئولین مدرسه و والدین امکان پذیر نمی باشد بنابراین شناخت تاثیر عوامل محیطی بر رشد نوجوانان  از نظر تعلیم و تربیت اهمیت خاصی دارد.بنابراین نسبت به اهمیت موضوع ارائه یک برنامه آموزشی مناسب برای این گونه دانش آموزان نیاز است تا اعنال پرخاشگرانه آنها کنترل شود و احساس امنیت و شایستگی کلیه دانش آموزان تامین شود.