توضیحات:

چكيده :

هدف اين پژوهش بررسي عواملي بود كه دانش آموزان را به سوي رشته هاي فني و حرفه اي سوق مي دهد تا با شناخت اين عوامل و انگيزه ها را ه هاي تقويت آن را يافته وشوق و رغبت آنان را سوي اين رشته ها بيشتر به وجود آورده باشد كه با تربيت افراد متخصص در امور فني و حر فه اي راه خود كفايي كشور سريع تر طي مي شود.

براي اين منظور تعدادي فرضيه تعيين شده و نتايجي نيز حاصل گرديد كه عبارت از : 1-بين نوع  شغل والدين و گرايش فرزندانشان به رشته هاي هنرستاني رابطه  وجود دارد؟

2- دانش آموزاني كه در ترم اول  ودوم سال گذشته در كلاس اول از پيشرفت تحصيلي بر خوردار بوده اند كمتر از دانش آموزان ديگر به شاخه فني گرايش دارند .

3- بين تحصيلات پدر و مادر و گرايش فرزندان به رشته هاي هنرستاني رابطه وجود دارد .

4- گرايش دانش آموزان به ادامه تحصيل در هنر ستان بستگي به علاقه شخصي آنها دارد .

5- گرايش دانش آموزان به ادامه تحصيل در هنر ستان ها بستگي به مهارت و استعداد فني دارد .

6- تشويق افراد خانواده و دوستان در انتخاب رشته هاي  هنرستاني تاًثير دارد .

7- عوامل اجرايي دوره راهنمايي و دبير ستان در انتخاب رشته هاي هنر ستاني تاًثير دارد .

8- بين امكان ورود به مقطع فوق ديپلم  (ديپلم )و گرايش نو جوانان به رشته هاي هنرستان رابطه وجود دارد .

9- آساني ورود به بازار كار در انتخاب رشته هاي هنر ستاني موًثر است

جامعه آماري عبارت از دانش آموزانن دختر هنر ستان حر فه اي ،كه از اين تعداد 120 نفر با استفاده از روش اندازه گيري تصادفي چند مر حله اي انتخاب شدند .

ابزار پژوهش را پرسشنامه اي كه محقق ساخته ، تشكيل مي داد. داده هاي به دست آمده با استفاده از روش آمار توصيفي مورد بررسي قرار گرفت  نتايج نشان داد كه :

- اكثريت اولياي دانش آموزان اين رشته ها از خانواده هاي كارگر و كشاورز و تعدادي نيز از خانو ده هاي فر هنگي و كار مندي مي باشد .

 -  پيشرفت تحصيلي دانش آموزان در سطح پايين و متو سط قرار دارد .

-      ميزان تحصيلات پدر و مادر در سطح پايين  مي باشد و تعدادي نيز متوسط مي باشند .

-      علاقه و رغبت شخصي اين محصلين تاءثير زيادي در انتخاب رشته مورد علاقه شان داشته است .

-   دانش آموزان فوق اكثراض داراي علاقه به كار هاي دستي بوده و در آنها مهارت و استعداد وجود دارد .

 - تشويق اطرافيان در انتخاب رشته تاًثير ضعيفي داشته است .

تقليد در انتجاب رشته نقش داشته است .

-   آنان تصور مي كنند ،كه نسبت به رشته هاي نظري راحت تر مي توانند وارد مقطع كارداني شوند و اين تصور در انتخاب آنان تاًثير دا شته است .

به تصور آنان راحت تر مي توانند جذب بازار كار شوند .


مقدمه:
بسياري از جوانان و نو جوانان قادر به ادامه تحصيل نيستند و علاقه دارند كه شغلي براي خود تعيين نموده و مستقلاًبه زندگي خود ادامه دهند و در اين زمينه مدرسه مي تواند با تهيه برنامه هاي حر فه اي و آماده كردن جوانان براي احراز مشاغلي كه مورد نياز جامعه است قدم هاي مو ثري براي ما در اين  زمينه  بر دارد . وظيفه معلم و مدرسه اين است كه از طريق راهنمايي در انتخاب شغل و گذر اندن معيشت به شاگردان كمك كنند . هدف آموزش متوسطهبيشتر تربيت متخصص در حهت رفع نياز مندي هاي جامعه خواهد بود ،به طوري كه همه فارغ التحصيلان دوره متوسطه ، اعم از آنان كه از رشته هاي نظري يا از رشته هاي فني و حر فه اي فارغ  التحصيل شده باشند ، بتوانند بلافاصله به نيروي انساني فعال بپيوندند . زيرا هدف از اين دوره صرفاً آماده كردن همه افراد براي ورود به دانشگاه نخواهد بود . جوان حداكثر درصد از فارغ التحصيلان دوره متو سطه مي توانند به دانشگاه ها راه يابند ،اين گروه خود را در سطحي بالاتر براي خدمت آماده مي كنند وبه خاطر تعمق بيشتر در تخصصي كه به دست مي آورند در خود كفايي كشور سهيم مي شوند .

زيرا خود كفايي هر جامعه اي از جهات مختلف به كار آيي فارغ التحصيلان متوسطه عمومي و فني و حرفه اي آن كشور بستگي دارد .

بيان مسئله:

ضرورت پيوند عميق ميان علم و عمل جهت ترقي و پيشرفت در تمام زينه ها يك امر نا گسستني است . كه بايد آن را مورد توجه جدي قرار داد . تا نسل جوان با رغبت وافر قادر به حل بسياري از معضلات اجتماعي و اقتصادي باشد و ارزش هاي انقلاب را در مصاف با جملات ودر عمل از دشمنان محفوظ نگه دارد و از طرف ديگر به مقابله با آنها بپردازد .

اين كار ميسر نخواهد بود الا اين كه  آموزش و پرو ربا برنامه ريزي صحيح ،و ايجاد همكاري ساير موسسا ت ،نهاد ها ، و مراكز توليدي و آموزش با اين نهاد راستين ،آستين همت بالا زند و علاوه  بر تامين شغل براي افراد ،براي بر طرف كردن نياز مند ي هاي جامعه افراد كار امد و متخصص و ماهر تربيت كند . آگاهي از سوال انتخاب شاخه هاي فني  آگاهانه و نا آگا هانه بدون انتخاب مي تواند جامعه اي را در برنامه ريزي  هاي آموزشي و حرفه اي كمك نمايد . در اين راستا سؤالات پژوهش حاضر عبارت است از :

1- چه علل و عواملي وجود دارد كه دانش آموزان به شاخه هاي فني هنرستان هاي فني و حر فه اي گرايش پيدا مي كنند ؟

2- آيا گرايش دانش آموزان به رشته هاي فني و هنر ستا ن هاي فني و حر فه اي از روي هدف معين و به طور آگاهانه صورت مي گيرد ؟

اهميت و ضرورت تحقيق :

براي اين كه در جامعه اي به ترقي و پيشرفت برسد ،بايد به دانش كاربردي كشور اهميت دهد . در علوم و فنون و هنرهاي گوناگون در پيوند با آرمان ها و با ورها و ارزش ها و هنجار هاي «مقبول » و «حقانيت يا فته هاي » اجتماعي ،جاي خود را در كليت ها باز يافته اند و از طريق «نهاد آموزش و پرورش » نگهداري شد و باروري پيدا كرده اند و در حر كت هاي تاريخي به نسل هاي ديگر انتقال يافته اند (قزويني ،1374  )

در طول سال هاي گذشته به دليل عدم برنامه ريزي صحيح كه منطبق بر روانشناسي صنعتي باشد ،از طرف حكامان سر سپرده رژيم گذشته در ارتباط با صنعتي كردن جامعه ،طرح ريزي صحيحي نشده بود ،در حالي كه پيشرفت علم و صنعت(تكنولوژي )حداقل از بعد  قرن نوز دهم همچنان در بسياري از كشور ها براي جبران عقب ماندگي هاي جامعه خود ،قدم هاي آهنين خود را برداشتند،به طوري كه اين امر وسيله اي شد در دست قدرت هاي بزرگ براي چپاول و غارت ثروتهاي طبيعي ،ملت هاي مظلوم ،وهم چنين كشتن نبوغ و استعداد هاي در خشان ،ملتهاي جهان سوم ايران عزيز ما كه از اين امر مستثني نبود،ديديم كه سياست استعمار يشان چگونه در تمامي عر صه هاي زندگي همانند تارهاي عنكبوت بر گرد اين ملت تنيده و افسار همه امور را تحت تسلط خود در آورده بو دند ،گر چه بعد از انقلاب شكوهمند جمهوري اسلامي بسياري از سياست هاي غارت گرانه استكبار از سر ملت ما كوتاه شد ه بود ولي حداقل در بخش عيناً مشاهده شده كه در بسياري از استاد كاران و تحصيل كرده هايمان در كار خانه هاي  كشور خودمان زير دست و خدمه تكنولوژي غرب هستند .

قابل ذكر است كه آموزش فني و حر فه اي در نظام فعلي داراي ضعف هايي بوده است كه توانايي جذب نوجوانان به هنر ستان ها را نداشته و حتي بعد از تحصيلات هنرستاني بسياري از فارغ التحصيلان به راحتي نمي توانسته اند خود را با بازار كار رونق دهنده و يا با ماشين آلات جديد كار خانه ها وكار گاه ها كار كنند . . اين به دليل فرسوده و قديمي بودن ماشين آلاتي است كه در هنرستان ها موجود است .

البته در نظام جديد به اين مهم توجه شده و استفاده از كار گاه هاي مختلف و يا ايجاد هنر ستان هاي جوار كار خانه ها  تا حدود زيادي اين معضل حل گشته است. نظام آموزش  متوسط با كسب اطلاع از عواملي كه شوق  جوانان را در جهت گرايش به فني و حرفه اي و كار و دانش بر مي انگيزد . از جوانان مستعد در هنرستان ها و د بيرستان ها استفاده كرده و بهترين جوانان را جذب مكان هاي فوق نمايد .

اين پژوهش تلاشي است ،در جهت همين هدف و به منظور دستيابي به علل و عوامل بر انگيزاننده اي  كه ممكن است در دسترس جوانان نباشد و يا ما بدان توجه نداشته باشيم . اگر ما مي خواهيم  كشوري مستقل و آباد داشته باشيم ، احتياج  به توليد  انواع كالاي مورد نياز و خدمات داريم .كالاها  و خدماتي كه بتوانند نياز هاي  هزار گونه اين جامع متحول و پر تلاش را تاءمين  نموده و حتي به خارج از كشور صادر كند .

براي توليد كالاهاي خوب و خدمات مالي نياز به انسان هايي با كيفيت بالا داريم . اين انسان ها بايد در آموزش و پرورش تر بيت  شوند . آموزش و پرورشي كه به تحصيلات فني و حرفه اي توجه دارد . بايد بداند . كه چگونه مي تواند اين نيروها و جوانان را جذب كرده ، آموزش دهد و وارد بازار كار نمايد .