ناصرالدین شاه، فراز و فرود استبداد سنتی در ایران

دوران ۵۰ ساله سلطنت ناصرالدین شاه به راستی دوران پرشگفتی است. او که خود در میان سلاطین قاجار شخصیتی اگر نه منحصر به فرد لااقل بسیار متفاوت بود، سرنوشتی عجیب داشت در همان حال که بر نظام استبداد سنتی تکیه داشت و در حفظ آن می کوشید از تاثیرات زمانه ای که به سرعت دیگرگون می شد نتوانست برکنار بماند. تراژدی زندگی محنت بار او از هنگامی که امیرکبیر را کشت، آغاز گشت و او در سراشیبی سقوط و انحطاط چندان لغزید که دخترش او را بدبخت ترین موجودات عالم نامید و آرزو کرد که کاش پدرش به جای فروغلطیدن در مرداب فساد و زنبارگی و رشوه خواری و آدم کشی قدرت و فرصت خود را صرف بهبود امور و پیشرفت وطنش می کرد.
دوروئی، ناپاک دلی، قساوت، خودخواهی، زرپرستی، کامخواهی و .. از او چنان موجودی ساخته بود که در سال های پایانی عمرش نه تنها همه از او متنفر شده بودند بلکه خود نیز از خویشتن در عذاب بود.