صداقت، اعتبار ماست
اين مقاله صرفا تبديل به Word و مرتب شده تا دانشجويان بتوانند به عنوان منابع از آن به راحتي استفاده كنند و PDF آن در سايت ها موجود مي باشد: كليك كنيد
فهرست
چکيده 2
١- مقدمه. 3
٢- مواد و روش.. 6
موقعيت منطقهي موردمطالعه. 6
روش تحقيق.. 6
٣- نتايج. 7
قابليت اراضي کشاورزي در باقرشهر. 7
وضعيت کشاورزي باقرشهر در گذشته. 8
بررسي تحولات جمعيت، نرخ رشد و بعد خانوار باقرشهر. 10
بررسي مهاجرت در باقرشهر. 12
٤- نتيجه گيري.. 13
منابع. 14
چکيده
نقش انسان در قرن حاضر، به عنوان بيشترين توسعه دهنده مناطق شهري و شهرک ها، سکونتگاهي، زمينهاي کشاوزي، مراکز صنعتي، بهرهبرداري از معادن و در تغيير سيماي طبيعي محيط اطراف خود تأثير بسزائي دارد. به موازات افزايش جمعيت کره زمين و رشد بي رويه آن، شهرها روز به روز رو به افزايش گذاشته و توسعه پيدا ميکنند. با افزايش جمعيت نياز انسان به مسکن موجب ميشود که تغييراتي در کاربري اراضي اتفاق بيفتد. امروزه شناخت روند تغييرات کاربري زمين و عوامل اثرگذار بر آن از مباحث مطرح و مهم در برنامه ريزي شهري ميباشد در اين پژوهش به بررسي نحوهي اثرگذاري عامل افزايش جمعيت و مهاجرت بر تغييرات کاربري اراضي شهر باقرشهر پرداخته شده است، محدودهي موردمطالعه در جنوب شهر تهران واقع شده است. مطالعات براساس اطلاعات آماري دريافت شده از مرکز آمار ايران، شهرداري و شوراي اسلامي باقرشهر و ساکنين اين منطقه است. نتايج بدست آمده نشان ميدهد که در سال ١٣٤٥ جمعيت اين شهر ١٥٢٠ نفر بوده است که در آن موقع روستايي بزرگ بوده است. در سال ١٣٥٥ جمعيت باقرآباد به ٤٧٦٩ نفر رسيد که بعد از آبادي ملارد ( با جمعيت ٥٩٧٠ ) پرجمعيت ترين آبادي پيرامون شهر تهران بوده است . در سال ١٣٦٥ جمعيت ناگهان به مرز ٣١٩٢٠ نفر ميرسد که پرجمعيت ترين آبادي پيرامون شهر تهران بوده است که رشد بسيار زيادي را دارا ميباشد. در سال ١٣٧٥ جمعيت باقرآباد به ٤٥٤٩١ نفر افزايش مييابد و در سال ١٣٨٥ جمعيت باقرشهر به ٥٢٦٠٤ نفر افزايش مييابد گرچه رشد کمتري نسبت به دهههاي قبلي داشته ولي با اين حال نزديک به ١٧ درصد رشد دارد. با اين روند افزايش جمعيت، وسعت اراضي کشاورزي منطقه کاهش يافته و تبديل به مناطق مسکوني و تجاري شده است.
واژههاي کليدي: افزايش جمعيت، باقرشهر، کاربري اراضي
١- مقدمه
حفاظت از کاربري زمينهاي کشاورزي در ايران به تازگي آغاز شده و به دلايل متعدد از جمله قانونهاي مبهم و ناقص، عدم انجام طرحهاي آمايش سرزمين، کمبود نيروي انساني متخصص و قيمت بسيار بالاي اراضي با کاربري مسکوني يا صنعتي، کارايي لازم را نداشته است. قانون گسترش قطبهاي کشاورزي مصوب ٥ خرداد ١٣٥٤ اولين قانوني است که صريحاً روي حفاظت از زمينهاي کشاورزي تاکيد دارد. با اين حال اين قانون صرفاً به زمينهاي کشاورزي واقع در قطبهاي کشاورزي محدود ميشود. قانون حفظ کاربري اراضي زراعي و باغي مصوب ٣١ خرداد ١٣٧٤ نيز جهت جلوگيري از تغيير کاربري کليه زمينهاي کشاورزي تصويب شد.
به ازاي هر هکتار تغيير کاربري زمينهاي کشاورزي که از چرخه توليد خارج ميشود حداقل هفت تا هشت تن کاهش توليد در محصولات کشاورزي به وجود ميآيد و اين به معني به خطر افتادن تامين مواد غذايي افراد است (شاچري و همکاران، ١٣٨١).
هانسون و کاسمان (١٩٩٠) در نتايج حاصل از مجمع ارزيابي تخريب خاک (GLASOD) که توسط موسسه منابع خاک گزارش شده است، نشان ميدهند که تخريب خاک رويشي ناشي از فعاليتهاي انسان ٦٪ در سال ١٩٤٥ به ١٧٪ در سال ١٩٩٠ افزايش يافته است که کشاورزي و برداشت محصول براي نيازهاي انسان ٩٩٪ از اين تخريب را به خود اختصاص است.
مشارکتهاي مردمي نيز استفاده کنيم، چرا که تجارت گذشتکان ثابت کرده هيچ مسئول يا رهبري بدون همراهي مردم در هيچ مرحلهاي موفق نخواهد شد.
٢- مواد و روش
موقعيت منطقهي موردمطالعه
باقرشهر يکي از شهرهاي حاشيه کلان شهر تهران ميباشد که در محور ارتباطي تهران - قم و درحوزه استحفاظي شهرستان ري واقع شده است. اين شهر با ٤٤/٣ کيلومترمربع و با جمعيتي بالغ بر يکصدهزار نفر از شمال به حريم منطقه ١٩و٢٠ شهرداري تهران، از جنوب به شهر کهريزک، از جنوب شرقي با جلگه ورامين، از جنوب غربي با بهشت زهرا(س ) و حرم مطهر حضرت امام خميني (ره) همجوار است (شکل، ١).
اطلاعات مورد نياز جهت بررسي تغيير کاربري اراضي از گزارشات موجود در شهرداري و شوراي اسلامي باقرشهر، سازمان ترويج و خدمات کشاورزي کهريزک (١٣٨٨)، وزارت جهاد کشاورزي شهرستان ري (١٣٨٨) و مصاحبه با کشاورزان قديمي منطقه اخذ شده است. اطلاعات مورد نياز جهت آناليز جمعيت منطقه و تاثير آن بر اراضي منطقه از مرکز آمار ايران ( سرشماري نفوس و مسکن، شهرستان ري طي سالهاي ١٣٤٥، ١٣٥٥، ١٣٦٥، ١٣٧٥و ١٣٨٥) اخذ شده است. در ادامه تعاريفي از واژگاني که در اين مقاله ذکر شده است اشاره شده است :
کاربري اراضي و ويژگيهاي تغييرات زماني در منطقه ميباشد (يوئان، ٢٠٠٨).
٣- نتايج
بخش زيادي از زيست بومهاي منطقه باقرشهر در برابر شيوههاي بهرهبرداري نامناسب بسيار حساس و شکننده شده و در معرض تخريب و در نهايت در معرض پديدهاي به نام بيابان قرار گرفته و از طرفي افزايش جمعيت و تغيير ساختارهاي اقتصادي و اجتماعي و بروز تغييراتي در شرايط اقليمي باعث شده تا تعادل طبيعي بين انسان و محيط بر هم خورده و نابودي منابع پايه را به همراه داشته و اين مسئله نه تنها در