تمامي عمليات انجام گرفته و صورتهاي مالي تهيه شده در مورد كارخانه توليد شكلات فرمند به صورت فرضي مي باشد كه در اين كارخانه بعد از خريداري شكر ، و سابر مواد و مراحل توليد روي آن انجام گرفته و تبديل به شكلات مي‌شود و توسط فروشندگان به فروش مي‌رسد.
روش انبارداري كارخانه توليدي ، روش اولين صادره از اولين وارده «Fifo » در نظر گرفته شده است و فرض بر اين است كه تعداد كارگران مشغول در اين كارخانه 12 نفر است كه هر كدام ماهيانه مبلغ 900،000 ريال دستمزد دريافت مي‌دارند .
تعريف: داراييها داراييهاي جاري داراييهاي غير جاري
تعريف: بدهيها بدهيهاي جاري درآمدها هزينه ها سرمايه
تعريف: ترازنامه صورتحساب سود وزيان
ترازنامه منتهي به 31/6/83
سند حسابداري مهر ماه
دفتر روزنامه مهر ماه
دفاتر كل در پايان مهر ماه
صورت مغايرت بانكي در پايان مهر ماه
تراز آزمايشي منتهي به 30/7/83
ارزيابي موجودي پايان دوره ماه اول
سند حسابداري آبان ماه
دفتر روزنامه آبان ماه
دفاتر كل آبان ماه
صورت مغايرت بانكي در پايان آبان ماه
تراز آزمايشي منتهي به 30/8/83
ارزيابي موجودي پايان دوره به روشي ساده
كارت حساب مواد آبان ماه ــــــ fifo
سند حسابداري آذر ماه
دفتر روزنامه آذر ماه
صورت مغايرت بانكي
تراز آزمايشي منتهي به 30/9/83
صورت مغايرت بانكي
تراز آزمايشي منتهي به 30/9/83
اطلاعات به دست آمده جهت اصلاح حسابها
تراز آزمايشي اصلاح شده
ارزيابي موجودي پايان دوره آذر ماه به روش ساده
كارت حساب مواد آذر ماه ــــــ fifo
ثبت بستن حسابهاي موقت و بستن حسابهاي دائم در پايان آذر ماه
صورتحساب سود و زيان منتهي به 30/9/83
صورتحساب سرمايه منتهي به 30/9/83
ترازنامه منتهي به 30/9/83
«تعريف حسابها»
1ـ دارايي ها:
داراييها منابع اقتصادي هستند كه براي بلند مدت به وسيله شخصيت حسابداري كنترل مي‌شود و بهاي تمام شده آن در زمان تحصيل به طور عيني يا واقعي قابل اندازه گيري است:
اقلام هنگامي منبع اقتصادي محسوب مي‌شوند كه منابع آتي براي شخصيت حسابداري داشته باشند. منابع معمولاً در صورت داشتن يكي از سه شرط زير داراي منابع آتي هستند: 1ـ پول نقد يا قابل تبديل به پول نقد باشند. 2ـ كلايي باشد كه انتظار فروش آن برود. 3ـ انتظار برود كه در آينده در ضمن فعاليت شركت مورد استفاده قرار گيرد.
داراييهاي جاري:
اين داراييها شامل وجوه نقد و ساير داراييهاييست كه به طور معقول انتظار مي رود در دوره گردش عملياتي يا يك سال (هر كدام طولاني تر است) به نقد تبديل شده يا فروخته و يا به مصرف برسد.
داراييهاي غير جاري:
به سرمايه گذاري بلند مدت ، اموال ، ماشين آلات ، تجهيزات ، داراييهاي نامشهود و ساير داراييها طبقه بندي مي‌شود كه در فعاليت ها و عمليات مؤسسه مورد استفاده قرار مي‌گيرند و عمر مفيد بيش از يك سال دارند.
انواع ماشين آلات و تجهيزات: كه شامل داراييهاي مشهود است كه عمر مفيد نسبتاً طولاني دارند اصطلاح داراييهاي ثابت نيز بر اين مورد به كار مي‌رود. واحدهاي تجاري معمولاً اين داراييها را براي استفاده در جريان توليد كالاها و خدمات خريداري مي‌كنند. اگر داراييها براي فروش مجدد تقسيم يا خريداري شوند به عنوان موجوديها طبقه بندي مي‌گردند اگر چه داراي عمر مفيد طولاني باشند.
2ـ بدهيها:
به طور كلي تعهدات فعلي شخصيت حسابداري براي پرداخت پول يا ارائه كالا و خدمات در آينده است. بدهيها معرف ادعا يا حقوق اشخاص ثالث نسبت به داراييهاي شركت تجاري مي‌باشد. بدهيها بر حسب رقم قابل پرداخت در تاريخ تهيه ترازنامه (بيلان) و بهره‌هاي انباشته تا آن تاريخ ثبت مي‌شود.
بدهيهاي جاري:
اين بدهيها تعهداتي است كه انتظار مي‌رود از محل داراييهاي جاري يا از محل ايجاد ساير بدهيهاي جاري تسويه شود.
حساب پرداختني تجاري: مصرف مطالبات فروشندگان كالا و خدمات به شخصيت حسابداري است آن گروه از بدهيها كه پشتوانه آن اسناد قانوني است اسناد پرداختني ناميده مي‌شود.
3ـ درآمدها:
عبارتست از مبلغي كه بابت ارائه خدمات به مشتريان دريافت شده يا در آينده دريافت خواهد شد و در برخي موارد ممكن است از پيش دريافت شده باشد.
4ـ هزينه‌ها:
هزينه عبارتست از مبلغ پرداخت شده يا قابل پرداخت بابت خدمات دريافت شده.
5 ـ سـرمايه:
عبارتست از حق يا ادعاي مالي ، مالك يا مالكين نسبت به داراييهاي يك واحد اقتصادي و سرمايه ماهيت بستانكار دارد.
ترازنامه:
وضعيت مالي يك شخصيت حسابداري را در يك لحظه معين نشان مي دهد. گاهي به آن عنوان صورت وضعيت مالي نيز اطلاق مي‌گردد. لذا ترازنامه يك گزارش وضعيت موجود محسوب مي‌شود. ارقام مندرج در تراز نامه بر حسب پول بيان شده و تنها مواردي را منعكس مي‌كند كه قابل اندازه‌گيري باشد.
دو طرف ترازنامه الزاماً با يكديگر مساوي است و اين ناشي از دو طرفه بودن حسابها و معادله اساسي حسابداري است بنابراين اين تساوي هيچ مفهومي در سلامت اقتصادي و مالي واحد تجاري ندارد و نبايد در آن نتايج غير صحيح گرفته شود.
صورتحساب سود و زيان:
يكي از گزارشهاي حسابداري كه درآمدهاي فروش و هزينه هاي يك دوره مالي را تلخيص مي‌كند صورت حساب سود و زيان مي‌باشد از لحاظ فني صورتحساب سود و زيان در رده پايين تر از ترازنامه قرار مي گيرد ، زيرا اين صورت مشروحاً اقلامي را منعكس مي‌كند كه نتيجه عمليات شخصيت حسابداري در يك دوره مالي است و موجب تغيير در يكي از اقلام مشخص ترازنامه يعني سود انباشته مي‌گردد.
هر چند از ديدگاه عده‌اي از حسابداران و استفاده كنندگان صورتهاي مالي اطلاعات مندرج در صورتحساب سود و زيان به مراتب مهم تر از اطلاعات منعكس در ترازنامه است زيرا صورتحساب سود و زيان نتايج عمليات را گزارش مي‌كند و دلايل سودآوري شركت را نشان مي‌دهد.
صورتحساب سود و زيان از اقلام زير تشكيل يافته است:
درآمد فروش ناخالص ، برگشت از فروش و تخفيفات ، تخفيفات نقدي فروش ، ساير درآمدها ، بهاي تمام شده كالاي فروش رفته ، سود ناخالص ، هزينه‌ها و سود خالص.
ترازنامه
كارخانه توليدي شكلات فرمند
منتهي به 31/6/83
داراييهاي جاري:
بدهيهاي جاري:
بانك
87،133،200
حسابهاي پرداختني
17،976،900
ح ـ دريافتني
67،687،500
اسناد پرداختني
19،899،900
پيش پرداخت بيمه
2،990،000
جمع بدهيهاي جاري:
37،876،800
اسناد دريافتني
7،812،500
موجودي كالا
16،650،000
ملزومات
5،550،000
جمع داراييهاي جاري:
187،823،200
داراييهاي ثابت:
ساختمان
403،000،000
وسايط شكلات يه
70،000،000
ســرمايه
705،246،400
كسر شود:
استهلاك انباشته وسايط شكلات يه
(3،500،000)
ارزش دفتري
66،500،000
ماشين آلات
80،000،000
كسر شود:
استهلاك انباشته ماشين آلات
(4،000،000)
ارزش دفتري
76،000،000
اثاثه
9،800،000
جمع داراييهاي ثابت:
555،300،000
جمع داراييها
743،123،200
جمع بدهي و سرمايه
743،123،200
«سند حسابداري» مهر ماه
1/7
1/7
2/7
2/7
3/7
3/7
3/7
3/7
4/7
4/7
5/7
5/7
6/7
7/7
8/7
8/7
9/7
9/7
10/7
12/7
12/7
13/7
13/7
13/7
14/7
15/7
15/7
16/7
17/7
19/7
20/7
22/7
23/7
24/7
25/7
26/7
27/7
28/7
29/7
29/7
30/7
30/7
30/7
خريد 3000 كيلو شكر از آقاي سعيدي از قرار هر كيلو 3700 ريال به مبلغ 11،100،000 ريال به طور نسيه
پرداخت دستمزد كارگران واحد توليد به مبلغ 1،080،000 ريال طي چك شماره ــــــــــ
فروش 500 كيلو شكلات از قرار هر كيلو 5650 ريال به مبلغ 2،825،000 ريال به آقاي اسدي طي چك شماره ــــــــــ
فروش 1000 كيلو شكلات از قرار هر كيلو 5650 ريال به مبلغ 5،650،000 ريال به آقاي علي نژاد كه نصف آن به صورت نقد و بقيه آن قرار شد 5 روز ديگر دريافت گردد.
فروش 800 كيلو شكلات از قرار هر كيلو 5650 ريال به مبلغ 4،520،000 ريال به آقاي كرمي طي چك شماره ــــــــــ
خريد 3000 كيلو روغن از قرار هر كيلو 3700 ريال به مبلغ 11،100،000 ريال از آقاي سعيدي طي چك شماره ــــــــــ
پرداخت فيش آب ، برق ، گاز و تلفن به مبلغ 2،200،000 ريال طي چك شماره ــــــــــ
پرداخت وجه شكر خريداري شده در مورخه 1/7 طي چك شماره ــــــــــ
فروش 2000 كيلو شكلات از قرار هر كيلو 5650 ريال به مبلغ 11،300،000 ريال به آقاي مهران كه در قبال وجه آن سفته 20 روزه دريافت گرديد.
خريد مقداري ملزومات كارگاهي به مبلغ 500،000 ريال طي چك شماره ـــــــ
دريافت بقيه وجه شكلات فروخته شده در مورخه 2/7 به مبلغ 2،825،000 ريال طي چك شماره ــــــــــ
فروش 400 كيلو شكلات از قرار هر كيلو 5650 ريال به مبلغ 2،260،000 ريال به آقاي دليران به طور نسيه با شرط ن/30 ـ 2/10
فروش 100 كيلو شكلات از قرار هر كيلو 5650 ريال به مبلغ 5،650،000 ريال به آقاي اسماعيل نژاد كه از بابت آن سفته 40 روزه دريافت گرديد.
خريد 2200 كيلو شكر از قرار هر كيلو 3700 ريال به مبلغ 8،140،000 ريال از آقاي سعيدي كه در قبال وجه آن سفته 20 روزه صادر و تسليم فروشنده گرديد.
پرداخت مبلغ 500،000 ريال براي تعمير وسايط شكلات يه طي چك شماره ــــــــــ
پرداخت مبلغ 500،000 ريال بابت هزينه حمل كالاي خريداري شده به علت خرابي وسايط شكلات يه طي چك شماره ــــــــــ
برداشت نقدي آقاي صابر به مبلغ 3،000،000 ريال طي چك شماره ــــــــــ از حساب جاري براي مصارف شخصي
فروش 300 كيلو شكلات از قرار هر كيلو 5650 ريال به مبلغ 1،695،000 ريال به آقاي رحماني طي چك شماره ــــــــــ
فروش 800 كيلو شكلات از قرار هر كيلو 5650 ريال به مبلغ 4،520،000 ريال به آقاي احمدي به طور نسيه كه قرار شد وجه آن در 5 روز آينده دريافت گردد.
برداشت از حساب جاري كارخانه و واريز آن به صندوق دفتر فروش براي پرداخت هاي جزيي به مبلغ 1،000،000 ريال طي چك شماره ــــــــــ
هزينه سوخت وسايط شكلات يه ماه قبل بر اساس مدارك موجود به مبلغ 1،200،000 ريال بود طي چك شماره ــــــــــ به رانندگان پرداخت گرديد.
فروش نسيه اي كه در مورخه 5/7 صورت گرفته بود وجه آن پس از كسر مبلغ تخفيف دريافت گرديد.
فروش 700 كيلو شكلات از قرار هر كيلو 5650 ريال به مبلغ 3،955،000 ريال به آقاي داميار طي چك شماره ــــــــــ
خريد 3000 كيلو كاكائو از قرار هر كيلو 3700 ريال به مبلغ 11،100،000 ريال از آقاي سعيدي كه در قبال وجه مذكور سفته‌اي 10 روزه صادر و تسليم فروشنده گرديد.
خريد مقداري ملزومات كارگاهي به مبلغ 300،000 ريال از آقاي تهراني و پرداخت وجه آن از صندوق.
دريافت اعلاميه بستانكار به مبلغ 4،520،000 ريال كه از طرف مشتريان به حساب واريز شده است.
برگشت كالاي فروخته شده در مورخه 9/7 به علت خشك بودن شكلات ها كه تمامي وجه آن طي چك شماره ــــــــــ پرداخت گرديد.
فروش 1000 كيلو شكلات از قرار هر كيلو 5650 ريال به مبلغ 5،650،000 ريال به آقاي بيات طي چك شماره ــــــــــ
فروش 1000 كيلو شكلات به آقاي شهبازي از قرار هر كيلو 5650 ريال به مبلغ 5،650،000 ريال به طور نسيه با شرط ن/30 ـ 2/10
فروش 2000 كيلو شكلات از قرار هر كيلو 5650 ريال به مبلغ 11،300،000 ريال كه نصف آن به صورت نقد و نصف آن قرار شد 10 روز ديگر دريافت گردد.
دريافت وجه كالاي فروخته شده در مورخه 17/7 پس از كسر تخفيف در نظر گرفته شده.
فروش 2000 كيلو شكلات از قرار هر كيلو 5650 ريال به مبلغ 11،300،000 ريال كه از بابت وجه مذكور سفته 20 روزه دريافت گرديد.
خريد 2700 كيلو روغن از قرار هر كيلو 3700 ريال به مبلغ 9،990،000 ريال طي چك شماره ــــــــــ
وصول وجه سفته دريافتني در مورخه 4/7 از آقاي مهران
فروش 1100 كيلو شكلات از قرار هر كيلو 5650 ريال به مبلغ 6،215،000 ريال طي چك شماره ــــــــــ
فروش 700 كيلو شكلات از قرار هر كيلو 5650 ريال به مبلغ 3،955،000 ريال به آقاي اصفهاني طي چك شماره ــــــــــ
پرداخت وجه سفته صادره در مورخه 7/7.
به علت تبليغات هر چه بيشتر محصولات كارخانه مبلغ 1،000،000 ريال هزينه آگهي پرداخت گرديد طي چك شماره ــــــــــ
دريافت بقيه وجه شكلات فروخته شده در مورخه19/7 به مبلغ 5،650،000 ريال.
خريد 4000 كيلو وانيل از قرار هر كيلو 3700 ريال به مبلغ 14،800،000 ريال كه در قبال وجه مذكور سفته يك ماهه صادر و تسليم فروشنده گرديد.
فروش 2500 كيلو شكلات از قرار هر كيلو 5650 ريال به مبلغ 14،125،000 ريال به آقاي مرادي طي چك شماره ــــــــــ
فروش 3100 كيلو شكلات از قرار هر كيلو 5650 ريال به مبلغ 17،515،000 ريال به آقاي دلدار كه قرار شد وجه آن طي 10 روز آينده دريافت گردد.
واريزي نقدي صاحب كارخانه به حساب جاري به مبلغ 5،000،000 ريال جهت افزايش موجودي.