صداقت، اعتبار ماست
اين مقاله صرفا تبديل به Word و مرتب شده تا دانشجويان بتوانند به عنوان منابع از آن به راحتي استفاده كنند و PDF آن در سايت ها موجود مي باشد: كليك كنيد , كليك كنيد
اين پژوهش با هدف بررسي عوامل موثر بر توسعه نيافتگي صنعت گردشگري استان گلستان انجام شده است. براي انجام اين پژوهش توصيفي، مقطعي و کاربردي از پرسش نامه هاي استانداردي استفاده شد که پس از سنجش روايي و پايايي بر اساس نمونه گيري آماري تصادفي ساده (براي گردشگران) و تصادفي طبقه بندي شده (براي کارشناسان) بين گردشگران و کارشناسان توزيع گرديد. تجزيه و تحليل داده هاي پژوهش در دو سطح آمار توصيفي و استنباطي با استفاده از نرم افزار SPSS صورت گرفته است. نتايج پژوهش نشان داد که رابطه معناداري بين توسعه نيافتگي استان گلستان و عوامل چهارگانه (تعدد مراکز تصميم گيري، ضعف امکانات زيربنايي و خدمات گردشگري، ضعف بازاريابي و فقدان فرهنگ پذيرش گردشگر) وجود دارد.
كليد واژه: گردشگري، توسعه نيافتگي ، مراکز تصميم گيري، بازاريابي، فرهنگ
مقدمه:
برآوردهاي «شوراي جهاني صنعت گردشگري» نشـان مي‌دهـد كـه در سـال 2000 مـيلادي، صنعت گردشگري 4560 ميليارد دلار فعاليت اقتصادي ايجاد كرده كه اين رقم در سـال 2010 بـه 8454 ميليارد دلار خواهد رسيد. به عبارت ديگر، فعاليت اقتصادي صنعت گردشگري در فاصـله سـالهـاي 2000 تـا 2010 سـالانه 2/4 درصـد رشـد خواهـد داشـت. در سـال 2000 سـهم صنعت گردشگري در توليد ناخالص داخلي (GDP) در جهان 1/4 درصد و سهم صنعت گردشگري در توليد ناخالص داخلي 8/10 درصد بوده است. سهم اين دو در سال 2010 به ترتيب به 2/4 درصد و 6/11 درصد خواهد رسيد.
اهميت و ارزش موضوع تحقيق
با توجه به محروميت استان گلستان و درصد بـالاي بيكـاري جوانـان ايـن ناحيـه لازم اسـت بـا استفاده از تمامي امكانات و قابليت‌ها در جهت رفع محروميـت، ايجـاد اشـتغال و كسـب درآمـد از راه‌هاي مختلف اقدام شود. گسترش صنعت گردشگري به عنوان صنعتي كه با حوزه‌هـاي مختلفـي نظير اقتصاد، كشاورزي، فرهنگ، محيط زيست و خدمات در تعامل است، داراي اهميـت فراوانـي است و تجربيات ساير مناطق جهان نشان داده است كه توسعه گردشگري در هر منطقه باعث رشـد و پيشرفت اقتصادي-اجتماعي آن ناحيه گرديده است، بنابراين مي‌تواند به عنوان يكي از ابزارهـاي اصلي توسعه در استان گلستان مورد توجه قرار گيرد. (Madhoushi, 2003)
چارچوب نظري
تنگناهاي توسعه گردشگري در كشور به عوامل مختلفي بستگي دارد كـه ايـن عوامـل بـه چنـد گروه عوامل زيربنايي از جمله كمبودهاي كشور در بخش‌هاي حمل و نقل زمينـي، شـامل راههـاي مناسب و جاده‌ها و وسايل حمل و نقل جاده‌اي و فعاليت‌هاي مربوط به پايانه‌ها و مراكز ارائه‌كننـده اين خدمات تقسيم مي‌شود. همچنين اين كمبودها در ديگر بخش‌هاي مربـوط بـه حمـل و نقـل بـه همين گستردگي قابل بررسي است. از جمله در بخش راه‌آهن و خطوط ريلي و نحوه ارائه خدمات در اين بخش توسط مراكز ذيربط و وجود مشكلات بسيار عديده در بخش حمل و نقل هوايي كـه كمبودهاي بسياري در زمينه فرودگاه‌ها و هواپيماها وجود دارد، و مربـوط بـه بخـش فعاليـت هـاي برون مرزي است. زيرا كشور ايران در داخل امكان استفاده از حمل و نقل آبي را ندارد. به هر حـال آنچه مسلم است حمل و نقل به طور عام از جمله اصلي‌ترين زيربخش‌هاي توسعه گردشگري بوده و براي اين بخش از حياتي ترين عوامل محسوب مي‌گردد. بعد از بخش حمـل و نقـل، تاسيسـات اقـامتي، رفـاهي و تسـهيلاتي از جملـه
يكي ديگر از موانع فرهنگي بر سر راه جذب گردشگر به كشور، وجود پندارهاي نادرسـت در اين زمينه است. اين پندارهاي نادرست هم در خارج از كشور وجود داشته كـه همـان تصـور غلـط وجود ناامني و اغتشاش در كشور بوده و در داخل نيز، ايـن تصـور غلـط بـدين صـورت اسـت كـه گردشگران خارجي با خود فرهنگ غلطي را وارد كشور كرده و به اشاعه آن ميپردازند. توجه بـه اين نكته ضروري است كه گردشگراني كه براي تفريح خاصي مسافرت مي‌كنند، هيچگاه ايران را انتخاب نكرده، زيرا در ايران از كافه‌ها، كازينوها و مراكز تفريحات ناسالم خبـري نيسـت. بنـابراين ايران را براي سفر انتخاب نمي‌كنند و حتي بـرعكس ايـن مصـداق حـاكم اسـت. بـدين معنـي كـه گردشگراني به ايران سفر مي‌كنند كه خواهان تجربه جديدي هستند و اين تجربه با توجه به وجـود فرهنگ خاص حاكم بر ايران مي‌باشد كه گردشگران حرفه‌اي احترام بـه فرهنـگ مقصـد را بسـيار ارج نهاده و سعي مي‌كنند علاوه براحترام تا جـايي كـه امكـان دارد خـرده فرهنـگ هـاي رايـج در مناطق مختلف را رعايت كنند. از ديگر تنگناهاي توسـعه گردشگري در كشـور كمبـود امكانـات رفاهي و پزشكي، عدم توجه به سلايق مختلف جهانگردان و امنيت و كيفيت خدمات ارائه شده بـه جهانگردان مي‌باشد. ضعف نظام آماري، موانع و تنگناهاي قانوني، ضعف‌هاي مديريتي، مشـكلات آمـوزش نيـروي انساني و هزينه بالاي سفردر ايران از جمله تنگناهاي ديگرتوسعه گردشگري در كشور مي‌باشد.
الگوي مفهومي
تحقيق الگوي مفهومي، مبناي روابط تئوريك ميان تعدادي از عوامل است كه در مورد مساله پژوهش با اهميت تشخيص داده شده‌اند. در بررسي‌هاي اوليه و مطالعـه صنعت گردشگري در كشـورهاي ديگر، خصوصاً كشورهايي كه در اين زمينه موفقيت‌هايي كسب نمـوده‌انـد، مشـخص گرديـد كـه يكي از مهمترين عوامل موثر بر توسـعه ايـن صنعت در هـر كشـور، وجـود يـك سـازمان قـوي و متمركز مي‌باشد كه داراي اختيارات كافي بوده و بتواند در مورد زمينه‌هاي مختلف مـرتبط بـا ايـن صنعت تصميم‌گيري نموده و براي توسعه آن به تدوين برنامه‌هاي كوتاه‌مدت و بلندمدت بپردازد و ساير سازمان‌هاي مرتبط با گردشگري با هماهنگي، با اين سـازمان و در جهـت برنامـه‌هـاي تـدوين شده به اجراي برنامه‌هاي خود بپردازند، امـا در كشـور مـا چنـدين سـازمان و مركـز مختلـف نظيـر سازمان ميراث فرهنگي،گردشگري و صنايع دسـتي (بـه عنـوان مـدعي اصـلي اداره ايـن صنعت )، سازمان محيط زيست، سازمان حج و اوقاف، بنياد مستضعفان و جانبـازان و شـهرداري‌هـا در مـورد اين صنعت تصميم‌گيري مي‌نمايند. همچنين تجربيات ساير كشورها نشان مي‌دهـد كـه بـين ميـزان دسترسي و وجود امكانات زيربنايي نظير جاده‌ها، سيستمهاي ارتباطي و اطلاعات، شبكه‌هاي آب و برق و بهداشتي و خدمات گردشگري نظير تورهاي تفريحي و آژانسهاي مسافرتي در جاذبه‌هـاي گردشگري با توسعه اين صنعت در آن مناطق رابطه وجـود دارد،
اهداف تحقيق
هدف اصلي پژوهش حاضر، شناسايي موانع توسعه صنعت گردشگري در استان گلستان مي‌باشد. اهداف فرعي پژوهش عبارت بودند از:
1- شناسايي ضعف‌هاي موجود در بخش مديريت صنعت گردشگري در استان گلستان
2- شناسايي موانع زيربنايي و خدماتي مرتبط با صنعت گردشگري در استان گلستان
3- شناسايي موانع و ضعف‌هاي موجود در بخش بازاريابي صنعت گردشگري در استان گلستان
4- شناسايي موانـع و مشـكلات فرهنگـي و آموزشـي مـر تبط بـا صنعت گردشگري در استان گلستان
تعيين پايايي (قابليت اعتماد) پرسشنامه
با توجه به اينكه امروزه در اكثر تحقيقات براي محاسبه پايايي ابزار، از روش آلفاي كرونبـاخ استفاده مي‌شود، در اين تحقيق نيز از اين روش براي محاسبه پايايي پرسشنامه استفاده شده اسـت. اين روش براي محاسبه هماهنگي دروني ابزار اندازه‌گيري از جمله پرسشنامه‌ها بـه‌كـار مـي‌رود. براي محاسبه ضريب آلفاي كرونباخ از نرم افزار SPSS استفاده شده است كه نتـايج آن در جـدول زيرارائه شده است:
تعيين روايي (اعتبار) پرسشنامه
مفهوم اعتبار، به اين پرسش پاسخ ميدهد كه ابزار اندازه‌گيري تا چه حد خصيصه مورد نظر را مي‌سنجد. بدون آگاهي از اعتبار ابزار اندازه‌گيري نمي‌توان به دقت داده‌هاي حاصل از آن اطمينـان داشت. براي تعيين اعتبار پرسشنامه، روش‌هاي متعددي وجود دارد كه يكي از اين روش‌ها، اعتبار محتوا مي‌باشد. (Khaki, 2003) اعتبار محتواي يك آزمون معمـولاً توسـط افـرادي متخصـص در موضوع مورد مطالعه تعيين مي‌شود. بنابراين جهت تعيين اعتبار محتواي ايـن پرسشنامه‌ها نيـز از چند تن از اساتيد صاحب‌نظر، نظرخواهي شد و پرسشنامه‌ها مورد تاييد آنها قرار گرفتند.
وضعيت نرمال بودن متغيرهاي تعداد مراكز تصميم‌گيري، ضعف بازاريابي، ضـعف امكانـات زيربنايي و خدمات گردشگري قبل از وارد شدن به مرحله آزمون فرضيه‌ها، بايـد از وضـعيت نرمـال بـودن متغيرهـاي تحقيـق اطمينان حاصل كنيم كه اين كار توسط آزمون كولموگراف-اسميرنوف انجام مي‌شود كه طراحي فرض‌ها به صورت زيراست: