بررسی تطبیقی شکنجه علیه زنان در کشورهای جهان سوم و پیشرفته و مسئولیت بین المللی دولت‌ها در این خصوص

نوع فایل: word (قابل ویرایش)

تعداد صفحات : 153 صفحه

چکیده
شکنجه عليه زنان مانعي در راه دستيابي به برابري، پيشرفت و صلح، مصداقی از نقض حقوق بشر و آزادي هاي اساسي زنان و نمايشي از نابرابري تاريخي روابط قدرت ميان زنان و مردان است. هم چنین به سلطه کشيدن و تبعيض عليه زنان و پيشگيري از پيشرفت کامل زنان از جمله مکانيزم هاي مهم اجتماعي است که زنان را به موقعيت هاي فرودست در مقايسه با مردان سوق می دهد و برخورداري زنان را از حقوق و آزادی‌ها به طور ناقص يا کامل نفي می‌کند. هدف از انجام این تحقیق، بررسی عوامل مؤثر در نابرابری علیه زنان و تأثیر تبعیض ها و نابرابری¬ها بر زنان و همچنین جمع آوری کنوانسیون های بین-المللی موجود در زمینه شکنجه و خشونت علیه زنان و رویه ی دولت ها در این خصوص می باشد. مطالب ارائه شده در این تحقیق مطابق ترتیب ذیل در پنج فصل طبقه بندی شده است. در فصل اول به کلیات، فصل دوم تعاربف، فصل سوم نابرابری-های جنسیتی و مفاهیم مرتبط با آن، فصل چهارم مسئولیت بین المللی دولت ها در خصوص شکنجه علیه زنان و فصل پنجم به ذکر نتیجه گیری پرداخته شده است. جهت انجام این پژوهش، کنوانسیون های مربوطه، کتب، مقالات، سایت-های معتبر و اخبار مرتبط جمع آوری و مورد مطالعه قرار گرفته اند. پس از مطالعه منابع مورد بررسی، قوانین بین‌المللی موجود با شرایط حاکم در کشورهای مختلف مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج حاصله بیانگر تفاوت های عمیق فرهنگی و اجتماعی کشورهای مختلف در زمینه زنان است. طبق نتایج به دست آمده، کشورهایی که حقی در خور شأن زن برای او قائل نیستند، عموماً جزء کشورهای درحال توسعه و توسعه نیافته می باشند. علیرغم وجود اسناد بین المللی، دولت ها خود را ملزم به رعایت قوانین بین‌المللی در زمینه حقوق زنان نمی‌دانند و هم چنان اعمال تبعیض ها علیه زنان در بسیاری از کشورها ادامه دارد. این گونه تفاوت ها و تبعیض ها موجب سلب اعتمادبه‌نفس، کاهش حضور زنان در جامعه، عدم پیشرفت آنان، ایجاد ناراحتی های روحی و روانی، عدم تربیت صحیح فرزندان و پیامدهای سوء دیگری می گردد. در این تحقیق پس از بررسی قوانین بین‌المللی در زمینه حقوق زنان به بررسی آثار سوء شکنجه و خشونت علیه زنان بر زنان، کودکان و جوامع انسانی پرداخته شده و در نهایت خلأهای قانونی ذکر و پیشنهاداتی جهت بهبود شرایط موجود ارائه شده است.

کلمات کلیدی: شکنجه ـ زنان ـ نابرابری ـ خشونت ـ تبعیض.

فهرست مطالب

چکیده    1
فصل اول: کلیات    2
الف) بیان مسئله    2
ب) سؤالات تحقیق    3
پ) بیان فرضیه    3
ت) ضرورت انجام تحقیق    4
ث) اهداف تحقیق    4
ج) منابع کلی و پیشینه تحقیق    5
چ) کاربرد تحقیق    6
ح) سازماندهی تحقیق    6
فصل دوم: مفاهیم و تعاریف    8
مقدمه    8
۲-۱- تعاریف    8
۲-۱-۱- شکنجه    8
۲-۱-۲- کشورهای جهان سوم    10
۲-۱-۳- کشورهای پیشرفته    12
۲-۱-۴- مسئولیت بین¬المللی    13
۲-۲- تاریخچه شکنجه    14
۲-۳- تحلیل ریشه‌های شکنجه    17
۲-۴- انواع شکنجه    17
۲-۵- رویکرد قوانین به شکنجه    18
۲-۵-۱- قطعنامه سازمان ملل متحد علیه اعمال شکنجه    22
۲-۵-۲- رویکرد قوانین جمهوری اسلامی ایران درمورد منع شکنجه    23
۲-۶- لزوم بررسی شکنجه علیه زنان    23
۲-۷- مصادیق شکنجه علیه زنان    30
۲-۷-۱-  شکنجه در کشورهای پیشرفته    30
۲-۷-۲-  شکنجه در کشورهای جهان سوم    30
۲-۷-۳- گزارش سازمان حقوق بشر درمورد خشونت علیه زنان در عراق    37
۲-۸- مطالعه موردی مصادیق نابرابری و تبعیض جنسیتی نسبت به زنان ایرانی    38
۲-۸-۱- حقوق کیفری    39
۲-۸-۱-۱- سن مسئولیت کیفری    39
۲-۸-۱-۲- دیه    40
۲-۸-۱-۳- مجازاتهای متفاوت برای زن و مرد    40
۲-۸-۱-۴- قتل ناموسی و حق شوهر برای کشتن همسر در حال خیانت    40
۲-۸-۱-۵- جایگاه شهادت زنان    41
۲-۸-۱-۶- حجاب اجباری    42
۲-۸-۲- قوانین خانواده    42
۲-۸-۲-۱- حداقل سن ازدواج    43
۲-۸-۲-۲- آزادی در ازدواج    43
۲-۸-۲-۳- چند همسری    44
۲-۸-۲-۴- حقوق و تکالیف طرفین عقد ازدواج    45
۲-۸-۲-۵- مهریه    45
۲-۸-۲-۶- نفقه    47
۲-۸-۲-۷- تمکین    47
۲-۸-۲-۸- حق خروج از کشور    48
۲-۸-۲-۹- حق کار کردن    49
۲-۸-۲-۱۰- طلاق    49
۲-۸-۲-۱۱- حضانت و سرپرستی فرزندان    50
۲-۸-۲-۱۲- لایحه حمایت خانواده    51
۲-۸-۳- ارث و حق مالکیت    52
۲-۸-۴- اشتغال و حق بر کار کردن    54
۲-۸-۴-۱- ریاست جمهوری زنان    55
۲-۸-۴-۲- زنان در هیأت دولت    56
۲-۸-۴-۳- زنان به عنوان نماینده مجلس    56
۲-۸-۴-۴- قضاوت زنان    57
فصل سوم: نابرابری جنسیتی و مفاهیم مرتبط با آن    59
مقدمه    59
۳-۱- تعاریفی از برابری و نابرابری جنسیتی    59
۳-۱-۱- برابری جنسیتی    59
۳-۱-۲- نابرابری جنسیتی    60
۳-۲- بررسی نظریات موجود در ارتباط با برابری و نابرابری جنسیتی    60
۳-۲-۱- «برابری جنسیتی» در استراتژی شورای اروپا و ارزیابی آن    60
۳-۲-۲- برابري زن و مرد از منظر متفکرین    63
۳-۲-۲-۱- اسلامگرایان    63
۳-۲-۲-۲- نواندیشان جهان اسلام    64
۳-۲-۲-۳- نظریات فمنیستی    65
۳-۳- توسعه و برابری جنسیتی    66
۳-۳-۱- نظریات مرتبط با نقش زنان در توسعه    66
۳-۳-۱-۱- نظریه رفاه    67
۳-۳-۱-۲- نظریه برابری (عدالت)    68
۳-۳-۱-۳- نظریه فقرزدایی یا خودکفایی اقتصادی    69
۳-۳-۱-۴- نظریه کارایی    69
۳-۳-۱-۵- نظریه تواناسازی    69
۳-۳-۲- رویکردهای مرتبط با تأثیر توسعه بر نابرابری جنسیتی    70
۳-۳-۲-۱- رویکرد نوگرایی- نئوکلاسیک    70
۳-۳-۲-۲- دیدگاه بوزروپ    71
۳-۳-۲-۳- مطالعات زنان در توسعه    72
۳-۴- تحلیل مطالعات نابرابری جنسیتی    74
۳-۴-۱- چارچوبی برای تحلیل نابرابریهای جنسیتی    74
۳-۴-۲- متغیرهای وابسته نابرابری جنسیتی    75
۳-۴-۳- متغیرهای مستقل نابرابری جنسیتی    77
۳-۵- تحلیل نابرابری جنسیتی سرمایه انسانی در جهان    87
۳-۶- رویکردهای اصلاح نابرابری جنسیتی    89
۳-۶-۱- توانمندسازی زنان براساس تعاریف سازمان ملل متحد    89
۳-۶-۲- نابرابریهای اقتصادی ـ اجتماعی جنسیتی    90
۳-۶-۳- راهکارهای کلیدی برای رفع نابرابری جنسیتی و توانمندسازی زنان    93
۳-۶-۳-۱- حذف تبعیض جنسیتی در زمینه رفاه    94
۳-۶-۳-۲- حذف تبعیض جنسیتی در زمینه دسترسی به منابع    94
۳-۶-۳-۳- تلاش برای ارتقای سطح آگاهی شهروندان    94
۳-۶-۳-۴- حذف تبعیض جنسیتی در زمینه مشارکت اقتصادی و اجتماعی    95
۳-۶-۳-۵- حذف تبعیض جنسیتی در زمینه کنترل تصمیم¬گیری¬های کلان جامعه    95
۳-۷- وضعیت زنان در رویه نهادهای بین¬المللی در سال ۲۰۱۴    96
گفتار نخست؛ گزارش گزارشگر ویژه در مورد خشونت علیه زنان    96
الف- نگاهی بر چالش‌های معاصر زنان در زمینه مقابله با خشونت    97
۱٫    دوگانگی مستمر بخش خصوصی و عمومی در مواجهه با ارتکاب خشونت علیه زنان    97
۳٫    بحران مالی و آسیب‌پذیری زنان در مقابل ارتکاب خشونت    98
ب- فقدان اسناد الزام‌آور قانونی در زمینه مقابله با خشونت علیه زنان    98
گفتار دوم؛ گزارش گزارشگر ویژه ملل متحد در مورد قاچاق انسان‌ها خصوصاً زنان و کودکان    99
الف- زنان و کودکان؛ قربانی اصلی اشکال نوین قاچاق انسان    99
ب- عوامل آسیب‌پذیری زنان و کودکان درقبال قاچاق    99
ج- چالش‌های جهانی در مقابله با قاچاق زنان و کودکان    100
گفتار سوم؛ گزارش گروه کاری منع تبعیض علیه زنان در قانون و رویه    100
الف- منع تبعیض علیه زنان در زندگی اقتصادی و اجتماعی؛ با تأکید بر بحران اقتصادی    100
ب- چارچوب قانونی بین¬المللی    101
ج- نگاهی بر وضعیت قوانین و رویه‌های موجود در مورد منع تبعیض اقتصادی علیه زنان    101
د- توانمندسازی اقتصادی زنان    101
ﻫ- وضعیت دختربچه‌ها    102
و- زنان سالخورده    102
ز- ارتکاب خشونت علیه زنان    102
ح- توصیه‌های گروه کاری    103
فصل چهارم: مسئوليت بين¬المللي دولتها در خصوص شکنجه علیه زنان    104
مقدمه    104
۴-۱- مبنا و منشأ مسئوليت بين المللي دولت    104
۴-۱-۱- نظريه خطر يا ريسك     104
۴-۱-۲- نظريه خطا يا مسئوليت ذهني     105
۴-۱-۳- انتقادات وامتيازات نظريه خطا يا مسئوليت ذهني    105
۴-۱-۴- بررسي عملي نظريه خطا (مسئوليت ذهني) با نظريه خطر (مسئوليت عيني)    106
۴-۱-۵- نظريه مسئوليت براي اعمال منع نشده    106
۴-۲- جایگاه مسئولیت بین¬المللی    106
۴-۳- قوانین مرتبط با مسئولیت دولت¬ها در خصوص شکنجه، تبعیض و خشونت علیه زنان    108
فصل پنجم: نتیجه¬گیری    111
پیشنهادات    114
منابع    115
پیوست الف: اعلاميه حذف خشونت عليه زنان    122
پیوست ب: کنوانسيون حذف کليه اشکال تبعيض عليه زنان    127
Abstract    140