فهرست
مقدمه 4
پدیدار شناسی نمای ساختمانهای مسکونی. 5
نما به عنوان محافظ. 5
نما به عنوان رابط. 7
شفافیت.. 8
نقش نما به عنوان رابط در ایران. 9
نما به عنوان یک معرف.. 9
فونکسیون. 11
عقیده لوکوربوزیه 12
عقیده اریس مندلسون. 12
تحولات قرن نوزده تا بیست.. 12
تحولات در ایران در قرن نوزده و بیست.. 13
سرآغاز تحول در ایران. 14
نما در آپارتمانهای امروزی. 15
نما به عنوان جزیی از یک کل. 15
نقش نما در قرون وسطی. 15
نقش نمای در دوره رنسانس.. 15
نقش نما در دوره باروک.. 16
اغتشاش در نما سازی. 16
معماری نوگرا 17
نتیجهگیری. 18
و اما در مورد ضعف تئوریک: 19
نماسازی. 21
نمای آجری. 22
نمای سنگی. 22
سنگهای تزیینی. 25
ویژگی سنگهای مصنوعی. 27
نمای سیمانی. 27
نمای شیشه ای. 28
نمای گچی. 29
نمای خشک... 29
مفهوم نما در معماری. 29
اجزا 30
مراحل اجرای یک سیستم نمای خشک... 31
مراحل اجرابه ترتیب عبارتنداز: 31
نکات مهم اجرایی. 31
مزایا 32
در قرون وسطي. 47
در ايران ، دورة اسلامي. 47
از رنسانس تا نئوكلاسيسم 48
مدرنيسم 48
پست مدرنيسم 49
گرايش جديد 49
انواع نمای ساختمانی. 49
نمای شیشه ای. 57
مزایای نمای آجری. 66
نمای سنگی. 67
مزایای نمای سنگی. 67
نمای شیشه ای. 68
نمای سیمانی. 69
مزایای نمای سیمانی. 69
نمای سرامیکی. 70
مزایای نمای سرامیکی. 71
نمای کامپوزیتی. 71
مزایای نمای کامپوزیتی. 72
نمای استرچ متال. 72
مزایای نمای استرچ متال. 72
نمای بایرامیکس.. 73
نمای مونولیت.. 74
مزایای نمای مونولیت.. 74
نماهای تماماً شیشه 78
نمای سنگ... 83
نمای چوبی یا ترمو. 87
بررسی ساختاری انواع نما 88
نمای سنگ: سنگ طبيعي: 93
سنگ مصنوعي سمنت پلاست – درنيكا سنگ : 94
مزيتهاي سنگ مصنوعي سمنت پلاست – درنيكا سنگ : 96
انواع نما سازي در ساختمان. 100
رنگآمیزی روی شیشه 107
انواع شیشه ها 109
واژه 112
ویژگیها 112
شیشههای سیلیکاتی و کاربرد آن. 113
تعاریف مختلف شیشه در دانش.. 113
کورههای ذوب شیشه 114
شیشههای سیلیکاتی. 114
مواد سازنده 114
ویژگیهای فیزیکی. 117
ویژگیهای نوری. 117
دیگر ویژگیها 118
تولید امروز. 119
رنگ.. 119
پیشینه 120
شیشه در ایران. 123
قدیمیترین شیشه در ایران. 123
دیگر گونههای شیشه 124
نمونههای آزمایشگاهی. 124
شیشه گری برای ساختن شیشههای مسطح. 125
شیشههای شبکه دادهها 125
ساختار. 126
رفتار شیشههای باستانی. 126
استفاده از شیشه در نمای ساختمان. 127
گونههای کاربردی. 127
اجرا 128
کاربری. 128
کاربردهای دیداری. 128
روشهای تولید شیشه 129
انواع شیشه: 129
شیشه رنگی. 129
شیشه ضد آتش (پیرکس) 130
شیشه مسطح. 130
شیشه دو جداره (مضاعف) 131
شیشه سکوریت.. 132
شیشه نشکن. 133
شیشه انعکاسی (شیشه بازتابنده، شیشه رفلکس) 134
رنگ ساختمانی نانو، بهترین انتخاب برای معماری امروز. 134
نانو و نانوتکنولوژی چیست؟ 135
رنگ نانو را بشناسیم! 136
ویژگی های رنگ نانو. 136
رنگ نانو چه کاربردهایی در ساختمان دارد؟ 139
مزایای رنگآمیزی نمای ساختمان با رنگ نانو. 140
منابع. 141
مقدمه
در معماری سنتی ایرانی، آرایشی که پس از پایان کار ساختمان بر آن بیفزایند را آمود میگویند، مانند تزیین الحاقی، نماسازی سنگی یا آجری،کاشیکاری و گچبری.
در ساختمانسازی به سوی بیرونی یک ساختمان نما گفته میشود. در طراحی ساختمان، نما مهمترین بخش به شمار میرود زیرا نما چارچوب کار برای بقیه اجزای ساختمان را مشخص میکند. بسیاری از نماها ارزش تاریخی دارند و در کشورهای گوناگون قوانین سختگیرانهای در مورد موضوع تغییر نما وجود دارد که برخی از این قوانین هر گونه دگرگونی در نماهای تاریخی را ممنوع میکند.
پدیدار شناسی نمای ساختمانهای مسکونی
توقعات از نما به گفته هارالد دیلمان و همکارانش از نما چهار عملکرد انتظار میرود:
- حفاظت
- ایجاد ارتباط
- معرفی
- جزیی از یک فضای شهری
نما به عنوان محافظ
اولین و قدیمی ترین وظیفهای که نما به عهده دارد، وظیفه محافظت از انسانها در مقابل تهدیدهای بیرونی است. انسان برای حفاظت خود در برابر عوامل جوی و اقلیمی از یک طرف و حیوانات موذی و انسانهای مزاحم از طرف دیگر، فضایی به نام خانه را برای خود ایجاد کرد.
تا زمانی که خانه برای ساکنان آن نقش حفاظ را بر عهده داشت و آن را برای محافظت خود در برابر تهدیدهای بیرونی میخواستند، نماسازی مفهومی نداشت. ساختمانهای مسکونی دیوارهای محکم و یکپارچهای محصور شده بودند که با حداقل نفوذی به بیرون بدنه تشکیل یک فضای عمومی را میدادند و نما سازی برای ساختمانهای مسکونی به مفهوم امروز آن نبود. چون نمای ساختمان حداقل منفذ را به بیرون داشت جلوی باد و باران، گرما و سرما و نفوذ عوامل حیوانی و انسانی را میگرفت، ولی ساختمان را از نور و تهویه لازم محروم میکرد. رفته رفته نیاز به این مواهب بیشتر شد و در نتیجه ایجاد روزنه در دیواره افزایش یافت، نیاز به پوسته سومی برای حفاظت بیشتر شد.
برای این منظور انسان دیواری دور تا دور خانه و آبادی خود کشید. این دیوار گسترش فضاهای مسکونی در داخل "چهار دیواری اختیاری" و بدون پنجره به فضای عمومی را به دنبال داشت. همچنین افزایش تعداد واحدهای مسکونی به تراکم در داخل باروری شهر یا روستا انجامید. خانهها درون گرا طراحی شدند و آبادیها، تمرکز گرا و حول یک فضای اجتماعی میدان گونه به نام محل تجمع با گوشه نگاهی به تاریخ تمدنهای نخستین، از چین و هند(موهنجودارو)گرفته، تا ایران،میان رودان(بینالنهرین)،مصر،یونان و روم به درونگرایی خانههای مسکونی پی میبریم.
درون گرایی یکی از اصول معماری در خانه سازی کشورهای مسلمان نشین است ولی ابداع و ره آورد اسلام نبوده و فقط توسط آن تثبیت و ماندگار شده است. چنانکه میدانیم با ظهور اسلام در ساختمان سازی و معماری ابداع قابل توجهی نشد بلکه اسلام از معماری ادوار قبل در ساختن مساجد استفاده کرد.[۳] جالب توجه آنکه نه تنها خانههای یونان و روم باستان درونگرا و حول یک حیاط مرکزی شکل گرفتهاند، بلکه ویلاهای روم و کوشکهای تمدنهای دیگر که چهار جبهه یا چهار نما بودند، در پشت دیواری بلند از دید و دستبرد غریبهها حفاظت میشدند. تک کلبههای بسیار ابتدایی و ساده مستقر در مزارع اروپایی، یا برخی ساختمانهای عمومی تک افتاده در شهرها و روستاها، تنها نمونههایی از ساختمانهای برونگرای قرون وسطی در غرب هستند.
قاعدهٔ برونگرایی را نمیتوان به معماری بناهای عمومی همهٔ تمدنها و اعصار نسبت دهیم. زیرا هم مصریان و هم تمدنهای میان رودان و ایران باستان پیرامون معابد خود بارویی ستبر و بلند میکشیدند. آنها در برابر معابد صخرهای خود هم حیاطی به عنوان حصار ایجاد میکردند. ولی یونانیها و تاحدی رومیها، معبدهای خود را با الگو گرفتن از کلبههای چوبی به صورت منفرد بنا مینمودند این نیز در حالیست که آنها هم با ایجاد مفصلی بین فضای بسته و باز ردیف ستونهایی، جهت ایجاد فضایی نیمه باز میساختند که به سختی میتوان معنای امروزی "نما" را به آنها نسبت داد.
بسیاری تصور میکنند که اطراف کلیساهای اروپایی سبک رمانسک تا رنسانس باز بوده و دارای چهار نما میباشند ولی آنها نیز دارای یک یا دو جبههٔ باز بودند. کلیسای آنان نیز مانند مساجد شیعیان، از اطراف به بافت مسکونی و شهری متصل بود. کامیلوزیته با برداشت آماری خود از ۲۵۵ کلیسای شهر رم، ثابت کرده است که ۱۱۰ کلیسا از سه طرف،۹۶ کلیسا از دو طرف و فقط ۶۶ کلیسا از هیچ جبهه به بافت شهری متصل شدهاند. این ۶ کلیسا جدید یا متعلق به کلیسای پروتستان بوده است که بعد از قرن هفدهم ساخته شدهاند. موریس در کتاب تاریخ شکل شهر خود میگوید که کلیساها صحن یا جلو خانی مستقل به نام پارویس در جلوی سردر خود داشتند برای همین نمای اصلی آنها فقط برای مراجعین قابل مشاهده بود.
نما به عنوان رابط
با آنکه نما وظیفه داشت حایلی بین انسان و تهدیدهای خارجی باشد، ولی میبایست نقش ارتباط میان درون و بیرون، خصوصی و عمومی، خلوت و شلوغ، مصنوعی و طبیعی را ایفا کند. انسان نیاز به نور و تهویه داشت و محتاج ارتباط با طبیعت و جامعه بود. او میخواست گذر زمان و تغییر و تحولات جامعه را دنبال کند. برای همین نما تبدیل به رابط میان درون و بیرون شده، باید ورود نور، هوا و میهمان را به داخل تامین کرده، امکان دید خوبی را به بیرون ایجاد میکرد. روزنهها (در و پنجرهها) که عنصری از نما بودند این نقش را به عنوان رابط فیزیکی و بصری به عهده گرفتند.
در طول تاریخ اروپا پنجره به عنوان قابی برای دیدن منظره بیرون نقش خود را ایفا میکرد. اما تبدیل پنجره به عنوان رابط بصری میان فضای بیرون و درون مشکل دیگری را به همراه داشت و آن اینکه پنجره مهم ترین عنصر انتقال مزاحمتها از فضای بیرونی (سر و صدا و مشرفیت به ویژه برای طبقه همکف) بود. برای همین تمهیداتی در جهت اینکه ساکن بتواند ببیند بدون آنکه دیده شود اندیشیده شد. محدودیتهای فنی و نبود مصالح مدرن باعث شد ابعاد پنجرهها در حد متعالی باقی بماند. ولی برای حل معضل مشرفیت ارتفاع کف پنجره به وسیله کرسی چینی ساختمان بالا کشیده شد، انواع شبکه و نرده اختراع شد و در نهایت فضاهای بلافاصل طبقههای همکف به کاربریهای غیر مسکونی تبدیل شد. آنچه که باعث شد در اوایل قرن بیستم، پنجرهها بزرگتر و جدارهها شفاف تر گردند از یک طرف نیاز به نور بیشتر و تهویه بهتر و از طرف دیگر امکان تولید سطوح بزرگتر شیشه در قرون نوزدهم بود.
شفافیت شفافیت که یکی از اصول خرد گرایی و یک شعار سیاسی اجتماعی زمان بود، به معماری انتقال یافت و مفاهیم "سبکی" و "شفافیت" ارکان اصلی زیبایی شناسی نو گرا شدند. صلابت و شکوهی که از گذشته به ارث رسیده بود و در نماها متبلور میگشت، از نظر سیاسی و فرهنگی زیر سؤال رفت و