فهرست مطالب

عنوان صفحه

فصل اول:کلیات تحقیق

چکیده 2

1-1 بیان مسئله 4

2-1 سؤالات تحقیق 6

3-1 اهمیت و ضرورت تحقیق 7

4-1 اهداف تحقیق 9

5-1 فرضیات تحقیق 10

6-1 روش تحقیق 11

7-1 پیشینه‌ی تحقیق 12

فصل دوم: مبانی و ادبیات نظری تحقیق

1-2- مقدمه 16

2-2- کلیات برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری، فرایند و معیارهای مکانی کاربری زمین 16

1-2-2- تعریف برنامه‌ریزی کاربری اراضی 16

2-2-2- فرایند برنامه‌ریزی کاربری اراضی 17

3-2- بخش مسکونی 18

4-2- شاخص‌های اجتماعی مسکن 19

1-4-2- تعریف بعد خانوار 19

2-4-2- شاخص تراکم خانوار در واحد مسکونی 19

3-4-2- شاخص تراکم نفر در واحد مسکونی 19

4-4-2- نحوه‌ی تصرف واحد مسکونی 20

5-4-2- تسهیلات و امکانات موجود 20

5-2- شاخص اقتصادی مسکن 20

1-5-2- قیمت زمین و مسکن 20

2-5-2- هزینه مسکن 20

6-2- شاخص کالبدی مسکن 20

1-6-2- اندازه و تعداد قطعات مسکونی 21

2-6-2- تعداد طبقات و سطح زیربنا 21

7-2- طبقه‌بندی LBCS 21

1-7-2- معیارهای مکانی کاربری زمین 22

2-7-2- پایگاه اطلاعات کاربری زمین براساس “LBCS” 23

فصل سوم: ویژگی‌های محدوده‌ی مورد مطالعه

1-3- مقدمه 27

2-3- وجه تسمیه 28

3-3- پیشینه 28

4-3- موقعیت جغرافیایی و وسعت استان 31

5-3- ناهمواری‌های استان 32

1-5-3- منابع معدنی 34

6-3- پدیده‌های مهم جغرافیایی استان 35

1-6-3- تنگه‌های طبیعی 36

2-6-3- گنبدهای نمکی 37

3-6-3- دریاچه‌ها 38

7-3- وضعیت آب و هوایی استان و عوامل مؤثر در پیدایش آن 39

1-7-3-آب و هوا 40

2-7-3- طبقه‌بندی انواع آب و هوا و پراکندگی آن در استان 41

3-7-3- تأثیر آب و هوا بر پوشش گیاهی، حیات جانوری و شکل‌گیری سکونت‌گاه‌ها 42

8-3- منابع طبیعی استان 43

1-8-3- رودخانه‌ها 43

9-3- جمعیت 45

10-3-آشنایی با منطقه 47

1-10-3- معرفی جایگاه عمومی منطقه دو 47

2-10-3- ویژگی‌های عمومی منطقه 48

1-2-10-3- ویژگی‌های محیطی و طبیعی منطقه 48

2-2-10-3- ویژگی‌های اقتصادی- اجتماعی- جمعیتی منطقه 49

3-2-10-3- ویژگی‌های کالبدی و فضایی منطقه 50

فصل چهارم: آزمون فرضیات

1-4- شمای کلی از وضع موجود کاربری‌ها 55

2-4- سرانه‌های موجود 75

3-4- سرانه‌های پیشنهادی 79

4-4- بررسی کمبود سرانه 86

5-4- بررسی شاخص‌های اجتماعی (نفر و خانوار در واحد مسکونی، نحوه تصرف، 

برخورداری از تسهیلات) 90

1-5-4- بعد خانوار 90

2-5-4- شاخص نفر در واحد مسکونی 91

3-5-4- شاخص تراکم خانوار 91

4-5-4- شاخص تصرف 92

5-5-4- شاخص تسهیلات و امکانات 93

6-4- بررسی شاخص‌های اقتصادی (قیمت زمین و مسکن، هزینه مسکن) 94

1-6-4- قیمت زمین 99

7-4- بررسی شاخص‌های کالبدی مسکن 108

1-7-4- اندازه و تعداد قطعات مسکونی 108

2-7-4- تعداد طبقات و سطح زیربنا 112

فصل پنجم نتیجه‌گیری و پیشنهادات

5- نتیجه گیری و پیشنهادات 125

1-5- نتیجه‌گیری 125

5-2- پیشنهادات 127

منابع و مأخذ 128

فهرست جداول

عنوان صفحه

جدول 1: مشخصات کلی منطقه 2 شهرداری، 1383 48

جدول 2: مقایسه منطقه دو با شهر شیراز، 1383 48

جدول 3: کاربری‌های کلی منطقه دو شهرداری 52

جدول شماره (4-1): سطوح و سرانه‌های کاربری‌های شهری بر مبنای طبقه‌بندی LBCS منطقه2- ناحیه1 56

منطقه 2-ناحیه2 LBCSجدول شماره(4-2)سطوح و سرانه های کاربریهای شهری برمبنای طبقه‌بندی 57

منطقه2-ناحیه 3 LBCSجدول شماره(4-3):سطوح وسرانه های کاربری های شهری برمبنای طبقه‌بندی 58

منطقه 2-ناحیه4 LBCSجدول شماره(4-4)سطوح و سرانه های کاربریهای شهری برمبنای طبقه‌بندی 59

منطقه 2-ناحیه5 LBCSجدول شماره(4-5)سطوح و سرانه های کاربریهای شهری برمبنای طبقه‌بندی 61

جدول شماره (4-6) سطوح و سرانه‌های کاربری‌های شهری بر مبنای طبقه‌بندی LBCS منطقه2- ناحیه6 62

جدول شماره (4-7) سطوح و سرانه‌های کاربری‌های شهری بر مبنای طبقه‌بندی LBCS منطقه2- محله7 64

جدول شماره (4-8): سطوح و سرانه‌های کاربری‌های شهری بر مبنای طبقه‌بندی LBCS منطقه2- ناحیه8 65

جدول شماره (4-9) سطوح و سرانه‌های کاربری‌های شهری بر مبنای طبقه‌بندی LBCS منطقه2- ناحیه 9 67

جدول شماره (4-10) سطوح و سرانه‌های کاربری‌های شهری بر مبنای طبقه‌بندی LBCS منطقه2- ناحیه10 68

جدول شماره (4-11) سطوح و سرانه‌های کاربری‌های شهری بر مبنای طبقه‌بندی LBCS منطقه2- ناحیه11 70

جدول شماره (4-12) سطوح و سرانه‌های کاربری‌ شهری بر مبنای طبقه‌بندی LBCS منطقه2- ناحیه12 71

جدول شماره (4-13) سطوح و سرانه‌های کاربری‌های شهری بر مبنای طبقه‌بندی LBCS منطقه2- ناحیه13 72

جدول شماره (4-14) سطوح و سرانه‌های کاربری‌های شهری بر مبنای طبقه‌بندی LBCS منطقه2- ناحیه14 74

جدول شماره (4-15) سطوح و سرانه‌های کاربری‌های شهری بر مبنای طبقه‌بندی LBCS منطقه2- ناحیه15 74

جدول شماره (4-16) نظام موجود سطوح و سرانه‌های کاربری‌های خدماتی در وضع موجود منطقه2 79

جدول شماره (4-17) سرانه‌های پیشنهادی وزارت مسکن و شهرسازیجدول شماره (4-18) سرانه کاربری‌های شهری در 36 شهر ایران 82

جدول شماره (4-18) سرانه کاربری‌های شهری در 36 شهر ایران 83

جدول شماره (4-19) سرانه کاربری‌های شهری تهیه شده توسط مهندسین مشاور آ. ال. پ 83

جدول شماره (4-20) سرانه کاربری‌های شهری اقتباس شده از کتاب دکتر حبیبی 84

جدول شماره (4-21) سرانه کاربری‌های پیشنهادی طرح تفصیلی شیراز-نقش جهان پارس 85

جدول شماره (4-22) میانگین سرانه‌های طرح‌های توسعه و عمران شهرهای جدید- مصوب وزارت مسکن و شهرسازی 86

جدول شماره (4-23) مقایسه سطوح و سرانه‌های کاربری‌های شهری در وضع موجود با استانداردهای مطلوب و تعیین کمبودها در سطح منطقه2 88

جدول شماره (4-24) سرانه‌های پیشنهادی کاربری‌های شهری بر مبنای طبقه‌بندی LBCS 91

جدول شماره (4-25) شاخص‌های کمی تراکم در خانوار منطقه2 و شهر شیراز (1375) 92

جدول شماره (4-26) مقایسه نحوه تصرف مسکن منطقه2 با شهر شیراز (1375) 93

جدول شماره (4-27) مقایسه امکانات و تسهیلات خانوارهای معمولی ساکن در منطقه2 با شهر شیراز (1375) 93

جدول شماره (4-28) میانگین قیمت و اجاره بهای مسکن در شهر شیراز، بین سال‌های

 72 تا 81 97

جدول شماره (4-29) نرخ رشد قیمت و اجاره بهای مسکن در شهر شیراز بین سال‌های

 72 تا 81 98

جدول شماره (4-30) گونه‌بندی بافت‌های شهری در منطقه به لحاظ شاخص‌های اقتصادی و اجتماعی 102

جدول شماره (4-31): ارزش و اجاره‌بهای ماهانه زیربنای واحد 103

جدول شماره (4-32) میانگین و ضریب پراکندگی قیمت مسکن و اجاره بهای ماهانه مسکن در سطوح قیمتی منطقه 105

جدول شماره (4-33) اندازه قطعات مسکونی و پراکندگی آنها در نواحی مختلف منطقه2 109

جدول شماره (4-34) درصد قطعات مسکونی با مساحت‌های مختلف در محدوده‌های برنامه‌ریزی منطقه 111

جدول شماره (4-35) تعداد طبقات در محدوده‌های برنامه‌ریزی منطقه 112

جدول شماره (4-36) سطح زیربنا و تعداد طبقات واحدهای مسکونی در نواحی برنامه‌ریزی و منطقه 113

فصل اول

کلیات تحقیق 

 

چکیده

یکی از مشکلات شهرهای امروزی، عدم مکان‌گزینی مناسب فعالیت‌های شهری می‌باشد که حیات شهرها را با مشکل مواجه ساخته است. تعیین مکان بهینه این فعالیت‌ها به عهده‌ی برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهر می‌باشد که از طریق طرح‌های مختلف شهری (مثل طرح جامع، طرح تفصیلی و طرح توسعه شهر) باید تبیین و به مرحله‌ی اجرا گذاشته شود. طرح‌های توسعه‌ی شهری که به جزئیات نیز می‌پردازند بایستی کمال دقت را در مکان‌گزینی کاربری‌های شهری داشته باشند تا مشکل‌ساز نشوند و در این راه، هر از چند گاهی باید مورد تجدید نظر قرار گیرند.

ارزیابی یکی از راه‌هایی است که به تجدید نظر و بررسی طرح‌های توسعه‌ی شهری پرداخته، عوامل قوت و ضعف آن را مشخص کرده و می‌تواند در کاهش خطاهای این طرح‌ها مؤثر و مفید واقع شود.

در راستای موارد فوق پژوهش حاضر به تحلیل و ارزیابی کاربری اراضی شهری منطقه2 شهر شیراز می‌پردازد و چگونگی توزیع آنها در سطح منطقه را بررسی می‌کند و به دلیل اهمیت مسکن و تأکید بر آن در این تحقیق، این کاربری در منطقه ار لحاظ شاخص‌های اقتصادی (قیمت زمین و مسکن، هزینه مسکن) و شاخص‌های اجتماعی مسکن (تراکم نفر در واحد مسکونی، تراکم خانوار در واحد مسکونی، تسهیلات و امکانات موجود در خانوار) و شاخص‌های کالبدی مسکن مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق به صورت توصیفی- تحلیلی است و روش سنجش و گردآوری داده‌ها از طریق مشاهده و مصاحبه و بررسی میدانی صورت گرفته است. از بحث‌های مطرح شده در این پژوهش چنین گرفته می‌شود که وضعیت کاربری اراضی در منطقه2 شیراز چندان مطلوب نیست و شاخص‌های اقتصادی مسکن در شهر شیراز از ابتدای سال 72 تا ابتدای سال 79، آهنگ رشدی بین 17 تا 22 درصدی داشته است در حالی که همین شاخص‌ها از ابتدای سال 79 تا آغاز سال 81 نرخ رشدی در حدود 29 تا 35 درصد را به خود اختصاص داده است. یعنی آغاز سال 79 یک نقطه عطف را در شاخص‌های مسکن به وجود آورده است و شاخص‌های اجتماعی مسکن، بعضی شاخص‌ها افزایش و بعضی دیگر کاهش یافته‌اند.

کلیدواژه‌ها: تحلیل- کاربری مسکونی- منطقه2- شیراز