این فایل در قالب فرمت word قابل ویرایش ، آماده پرینت و استفاده میباشد
1- ارقام با معني: براي تعيين رقمهاي با معنا ، رقمها را از سمت چپ به راست مي شماريم. صفرهايي ك قبل از اولين رقم سمت چپ نوشته مي شوندجزء رقمهاي با معنا به حساب نمي آيند اين صفرها به هنگام تبديل يكاها ظاهر مي شوند و تبديل يكاها نبايد تعداد رقمهاي با معنا را تغيير دهد 12/6 : سه رقم بامعني0010306/0 :پنج رقم با معني كه اولين رقم با معني يك است.صفرهاي قبل از يك با معني نيستند20/1 : سه رقم با معني در صورتيكه صفر با معني نباشد عدد بايد به صورت2/1 نوشته شود38500 : سه رقم با معني، چيزي براي اينكه نشان دهد صفرها با معني هستند يا نه مشخص نيست مي توان اين ابهام را با نوشتن بصورتهاي زير برطرف كرد:: هيچكدام از صفرها با معني نيستند: يكي از صفرها با معني است:هر دو صفر با معني استm 040/0 = Cm0 /4=mm40 كه هر سه داراي سه رقم با معني هستند.2- گرد كردن اعداد: اگر بخواهيم ارقام عدد 3563342/2 را به دو رقم كاهش دهيم، اين عمل را گرد كردن عدد مي نامند. براي اين منظور بايد به رقم سوم توجه كنيم بدين صورت كه اگر قم سوم بزرگتر يا مساوي5 باشد رقم دوم به طرف بالا گرد مي شود و اگر رقم سوم كوچكتر از 5 باشد رقم دوم به حال خود گذاشته مي شود4/1 3563342/262700 62654 108/0 10759/03- محاسبات و ارقام با معني: مي خواهيم سطح مقطع يك استوانه به قطر6/7 را بدست آوريم: اشكال كار: اگر دقت كنيم محاسبات تا 10 رقم با معني است اگر از كامپيوتري تا 100 رقم استفاده مي كرديم چه؟ در صورتيكه قطر كره تا دو رقم با معني است بنابراين در اينگونه موارد به نكات زير توجه مي كنيم: توجه: اگر مجبوريد محاسبه اي را كه در آن خطاي مقادير مشخص نيست انجام دهيد و مي بايستي فقط با ارقام با معني كار كنيد به نكات زير توجه كنيد:الف ) زماني كه اعداد را در هم ضرب و يا بر هم تقسيم مي كنيد: عددي كه با كمترين ارقام با معني در محاسبه است را شناسايي كنيد به حاصل محاسبه همين تعداد ارقام با معني نسبت دهيدچون 7/3 با دو رقم با معني است ب ) زماني كه اعداد را با هم جمع و يا از هم كم مي كنيد: تعداد ارقام اعشاري عدد حاصل از محاسبه را برابر تعداد كمترين ارقام اعشاري اعداد شركت داده شده در محاسبه گرد كنيد كمترين اعشار مربوط به1/13 است مثال: شعاع يك كره5/13 سانتيمتر برآورد شده است. حجم ايمن كره را بدست آوريد؟جواب: مثال: چگالي كرهاي به جرم44/0 گرم و قطر76/4 ميلي متر را بدست آوريد؟4- متغيرهاي وابسته و مستقل: به كميتي كه مقدار آن را مي توانيم تنظيم نمائيم و يا در طول آزمايش به دلخواه تغيير داده مي شود، متغير مستقل گفته مي شود و آنرا به عنوان مختصهx در نمودار مي گيريم.به كميتي كه بر اثر تغيير در متغير مستقل پيدا مي كند، متغير وابسته گفته مي شود و به عنوان مختصهy در نمودار گرفته مي شود.مثلا در آزمايش انبساط طولي ميله در اثر حرارت دما متغير مستقل و طول ميله متغير وابسته مي باشد 5- خطا :تمام اندازه گيريها متاثر از خطاي آزمايش هستند.منطور اين است كه اگر مجبور با انجام اندازه گيريهاي پيايي يك كميت بخوصوص باشيم، به احتمال زياد به تغييراتي در مقادير مشاهده شده برخورد خواهيم كرد. گرچه امكان دارد بتوانيم مقدار خطا را با بهبود روش آزمايش و يا بكارگيري روشهاي آماري كاهش دهيم ولي هرگز نمي توانيم آن را حذف كنيم.1-5- خطاي دقت وسايل اندازه گيري :هيچ وسيله اندازه گيري وجود ندارد كه بتواند كميتي را با دقت بينهايت اندازه گيري نمايد.بنابراين ناديده گرفتن خطاي وسايل اندازه گيري در آزمايش اجتناب ناپذير است.اگر اندازه كميتي كه اندازه مي گيريم با گذر زمان تغيير نكند، مقدار خطا را نصف كوچكترين درجه بندي آن وسيله در نظر مي گيريم. مثال: متر كوچكترين درجه mm1 = مقدار خطا پس اندازه گيريي mm54 را بصورت بيان مي كنيمدما سنج كوچكترين درجه ºC2 = مقدار خطاپس اندازه گيريي ºC60 را بصورت بيان مي كنيم 2-5- خطاي خواندن مقدار اندازه گيري: 3-5- خطاي درجه بندي وسايل اندازه گيري: تعريف خطاي مطلق: اگر خطا را با همان يكاي كميت اندازه گيري شده بيان نمائيم، به اين خطا، خطاي مطلق كميت اندازه گيري گفته مي شودتعريف خطاي نسبي: اگر خطا بصورت كسري باشد، به اين كسر، خطاي نسبي مقدار كميت اندازه گيري شده گفته مي شود 4-5- تركيب خطاها :ممكن است در آزمايشي نياز به يافت چند كميت، كه بايد آنها را بعداُ در معادله اي وارد كنيم، داشته باشيم براي مثال ممكن است جرم و حجم جسمي را اندازه بگيريم و سپس نياز به محاسبه چگالي داشته باشم، كه با رابطه زير تعريف مي شود: سوال اينجاست كه چه تركيبي از خطاهاي مقادير m وV ] اندازه خطاي را بدست مي دهد. بدين منظور سه روش زير ارائه داده مي شود:الف) روش اول: اين روش را با دومثال زير توضيح مي دهيم:مثال1: قطر سيمي با مقطع دايره اي برابر است با: مطلوب است اندازه سطح سيم و مقدار خطاي آن؟جواب: مثال2: در يك آزمايش الكتريكي، جريان جاري شده در يك مقاومت برابر با و ولتاژ دو سر مقاومت اندازه گيري شد.اندازه مقاومت و مقدار خطاي مقاومت را بدست آوريد؟