مقدمه

آدميان از نهاد خود و بر پاية سرشت طبيعي خويشتن، هنگام احساس شادي و خوشحالي فراوان، در اندمهاي خود حركت و جنبشي حس مي كنند و بي اختيار به جست و خيز مي پردازند و فريادها و قهقه‌ها شادمانه از ته دل بر مي كشند.

نه ما، نه نياكان ما و نه آن آدميان نخستين كه دربن غارها مي زيستند، ‌هيچگاه از اين يادگار ( عكس العمل) طبيعي و سرشتي، بي بهره نبوده‌ايم ، و آدميان در هر جا و در هر سان، بهنگام احساس خوشي و لذت فراوان به جنبش و چرخش و جست و خيز برخاسته‌اند.

گروهي از دانشمندان رشته مردم شناسي و دانشهاي اجتماعي، همين جنبشها و جست وخيز هاي سرشتي و انفرادي را تبديل به پايكوبي و دست افشانيهاي موزون دسته جمعي و فريادهاي ناشي از نشاط و سرور را تبديل بآواز و سرود كرده است.

گرداوري محصول، آماده كردن و بدست آوردن فراورده‌هاي گوناگون، همواره براي مردم ، چه شهر نشين و چه بيانگرد وحشي، از روزگاران بسيار باستان،‌داراي ارج فراواني بوده و هست، و آديمان نخستين و دوره‌هاي پيش از تاريخ ، بر بنياد نيازها و چگونگي سرزمين‌هايي كه در آنها بسر مي برده‌اند، چه شكار كنندگان ، چه كشاورزان ، در آن هنگام كه شكاري كلان و فربه به چگ بر مي داشند،‌آن چنان ، شادي و خوشي به تك تك افراد قبيله و خاندانها روي مي اورد كه همگي، خواه نخواه،‌بجست و خيز برخاسته، دست بدست يكديگر داده، بگرد آنچه بدست آورده بودند ، به پايكوبي و دست افشاني مي پرداختند، و در همين جست وخيزها و پايكوبي‌ها همگاني بود كه از يك نواختي جنبش‌ها و جستن آنها «‌ضرب» و « وزن» ( ريتم) پديدار گرديده،‌دوباره براي يكي ساختن جنبش‌ها و پايكوبي ها بكار گفته شد.

ضرب و وزن را نخست با چپه زدن ( كف زدن) نواختن دستها به تن ورنها و كوبيدن دو چوب بيكديگر و سراناجم با زدن كنده‌هاي توخالي و طبل و دهل، نگاهداشته،‌توالي و توازن دست افشانيها و پايكوبي‌ها را حفظ مي كردند.

با پديداري « ريتم» رقص و پايكوبي، شامل جنبش‌هاي موزوني شد كه در آن اندامهاي گوناگون تن آدمي، ‌هم آهنگ با يكديگر، ‌بحركت درآمده ، خواستها و هيجانهاي ويژه‌اي را بازگويي و حالهاي روحي معيني را بيان مي كردند، از اين رو رقص و پايكوبي در ميان مردمان باستاني و نوين، معني و مفهوم و صورتهاي گوناگوني از : ورزشي و جنگي، جذبه‌ييو مذهبي، تقليدي و نمايشي ، تفريحي و شهواني، بخود گرفته و كم و بيش درميان همه مردمان جهان اين دوره هاي دگرگوني و تكامل را پشت سر نهاده است.

درميان روزگاران باستان ، دامنه حركتهايي كه در رقص بكار گرفته مي شد، بسيار فراخ بود،‌آنچنانكه ،‌همه بخشها و اندامهاي تن آدمي،‌از سر و گردن و سينه پشت و سرين و پاها و بازوان و دستها و انگشتان و عضله‌هاي چهره و چشم و ابرو و مو، همه ببازي گرفته مي شد و با در آمدن هر يك از آنان بنوبت درميدان رقص، منظور و معنيهاي ويژه‌يي نمايانيده مي شد.

رقصيدن و پديدار ساختن جنبشهاي يك نواخت و موزون و سنجيده در نخستين توده‌هاي مردم وحشي و نيمه تمدن، محرك كارها و حركتهاي دسته جمعي و در نتيجه زاينده هم آهنگي و يگانگي يكه‌هاي (افارد) قبيله‌ها و خاندانها بود و چون همين يگانگي در كارهاي مادي، يگانگي‌هاي معنوي را بر انگيخت، از اينرو خواستار فراوان داشت و بخش بزرگي از كار و كوششهاي آنان را فرا مي گرفت ، چنانكه بسيراي از كارها از : نيايشخدايانو پرستش چيزهاي مقدس و جشنها وعروسيها و عزاها و طلب و بيم و اميدها با رقص توام بودو بگفته يك دانشمند مردم شناس: « آنچه كه امروزه بنظر مابازي و تفريح بشمار مي رود، براي انسان ابتدايي يك امر جدي بوده، آنها هنگامي كه برقص بر مي خاستند،‌تنها قصدشان خوشگذراني نبوده ، بلكه مي خواستند،‌به طبيعت و خدايان چيزهاي مفيد بياموزند يا تلقين كنند و بوسيله رقص طبيعت را بخواب مغناطيسي درآروده و بزمين دستور دهند تا حاصل خوبي ببار آورد».

كوتاه سخن آنكه،‌چون رقص براستي معناي گسترده تفريح و پديدآورندة سرور و شادي و لذت است، پس هر جا آدميي بوده، لذت و شادي بوده، رقص نيز بوده استو ما درريشه‌ها و بنيادهاي تمدن و فرهنگ‌هر مردمي در جهان خحتي در وحشي ترين و ابتدايي ترين آنها رقص را بگوناگوني و فراواني مي بينيم و جا دارد بگوييم كه هيچ هنري نيست كه بهتر و بيشتر از رقص و رقصيدن، ويژگيهاي مردم جهان را نشان دهد....................

 فهرست مطالب:

 مقدمه 1

فصـل اول: آشنایی با رقص 3
1ـ1ـ مفهوم رقص 3
1-1-1 رقص 4
1-1-2 خاستگاه 4
1-1-3 رقص والتس 4
1-2 رقص و موسیقی 5
1-2-1 رقص گروهی رقصندگان هندی. 5
1-2-2 رقص باله 6
1-3 انواع هنر رقص 6
1-4 رقص به عنوان یک وجه هنری در اروپا و آمریکای شمالی 8
1-5 مطالعات رقص 9
1-5-1 رقص‌درمانی. 9
1-5-2 تحلیل حرکت لابان و مطالعات جسمی 9
1-5-3 طبقات رقص 9
1-5-4 رقص به عنوان یک شغل 10
1ـ6 ـ تاریخچه‌ رقص و تمدن 10
1-6-1 تاریخچه‌ رقص 10
1-6-2 رقص‌ در ایران‌ پیش‌ از تاریخ‌ 12
1-6-3 رقص‌ در هزاره‌ پنجم‌ پیش‌ از میلاد 13
1-6-4 رقصی‌ از مردم‌ تل‌ جری‌ در هزاره‌ پنجم‌ پیش‌ از میلاد 13
1-6-5 رقص‌ در هزارة‌ چهارم‌ پیش‌ از میلاد 14
1-6-6 رقص‌ مردم‌ سگز آباد قزوین‌ در هزاره‌ چهارم‌ 14
1-6-7 رقصی‌ از هزاره‌ چهارم‌ و پنجم‌ 15
1-6-8 رقص‌ جنگی‌ از هزاره‌ چهارم‌ 15
1-6-9 رقص‌ مردم‌ نهاوند در چهار هزار و پانصد سال‌ پیش‌ از میلاد 15
1-6-10 رقص‌ نیایش‌ خورشید از سیلك‌ 15
1-6-11 رقص‌ دسته‌ بند زنان‌ از چشمه‌ علی‌ 16
1-6-12 رقص‌ با دستمال‌ از سیلك‌ 16
1-6-13 رقصی‌ دیگر از چشمه‌ علی‌ 17
1-6-14 رقص‌ برداشت‌ محصول‌ و خرمن‌ از تپه‌ موسیان‌ 17
1-6-15 رقص‌ نیایش‌ به‌ خدایان‌ از موسیان‌ 18
1-6-16 رقص‌ جذبه‌ و نمایش‌ عروج‌ به‌ آسمان‌ 18
1-6-17 نمونه‌یی‌ دیگر از رقص‌ جذبه‌ 18
1-6-18 رقص‌ تفریحی‌ تكی‌ از هزاره‌ سوم‌ 19
1-6-19 رقص‌ تكی‌ بر روی‌ لوحه‌ سنگی‌ از شوش‌ 19
1-6-20 رقص‌ دسته‌ بند گاسوها 20
1-6-21 رقص‌ با سماچه‌ از تپه‌ یحیی‌ 20
1-6-22 نمونه‌ دیگر از رقص‌ با سماچه‌ از تخت‌ جمشید 20
1-6-23 رقص‌ سه‌ نفری‌ از تل‌ تیموران‌ 21
1-6-24 رقصی‌ دیگر از تل‌ تیموران‌ 22
1-6-25 نمایش‌ رقص‌ در سر پرچم‌ 22
1-7 رقص و فرهنگ 24
1-7-1 رقص در ایل قشقایی 24
1-7-2 رقص در ایل بختیاری : 28
1-7-3 آشنایی با رقص فولکلوریک و ملی آذربایجان 33
1-7-4 لزگي 35
1-7-5 کوراوغلو 36
1-7-6 رقص کردی (هه لپه رکی) 36
1-7-7 هه لپه رکی - رقص کردی 36
1-8 پیشه یابی رقص کردی 41
1-8-1 نیایش دیدنی کردها 41
1-9 رقص در فرهنگ ملل 43
1-9-1 رقص های سنتی هندوستان 43
1-9-1-1 كاتاكالي 43
1-9-1-2 كاتاك 44
1-9-1-3 ماني پوري 44
1-9-1-4 بهاراتاناتيام 45
1ـ10ـ تاریخچه و رقص در ایران 46
1-10-1 نگاهی به تاریخچه رقص در ایران 46
1-10-2 رقص‌های آیینی 47
1-11 رقص‌های آیینی در مناطق 47
1-11-1 پر خوانی 48
1-11-2 مولودی خوانی 48
1-11-3 رقص در نواحی 49
1-11-4 رقص ايراني و شرقي 51
1-12 رقص در هزاره پنجم پيش از ميلاد 53
1-13 رقصي از مردم تل جري درهزاره پنجم پيش از ميلاد 54
1-14 رقص در هزاره چهارم پيش از ميلاد 54
1-15 رقص مردم سگز آباد قزوين در هزاره چهارم 55
1-16 رقص ازهزاره چهارم و پنجم 55
1-17 رقص جنگي از هزاره چهارم 55
1-18 رقص مردم نهاوند در چهار هزار و پاند سال پيش از ميلاد 56
1-19 رقص نيايش خورشيد از سيلك 56
1- 20 معماری و رقص 64
1-21- رقص و احساس آرامش 67
1-22 نحوه انجام رقص و سماع در طريقه مولويه 81
1-23- رقص پارسیانه 83
فصل دوم: مبانی نظری 86
2 -1 سیری در رقص معاصر و نظریه ی رقص نوین 87
2-2 پیشگامان رقص نوین در سال های معاصر 92
2-2-1 ایزادور دانکن 92
2-2-2 مدرسه دنیشان ( تدشان، سن دنیس) 95
2-2-3 فرانسوا دلسارت 96
2-2- 4 مارتا گراهام 98
2-2-5 دوریس همفری: 101
2-3 رقص در مسیر آینده 103
2-4 رابطه تئاتر و رقص 106
2-5 تاریخچه تئاتر رقص 106
2-6 تکنیک های تئاتر رقص 118
فصـل سوم: آشنایی با موزه 126
3ـ1ـ تعریف موزه 127
3ـ2ـ تاریخچه موزه و موزه داری در ایران وجهان 128
3ـ3ـ آموزش در موزه ها 130
3ـ4ـ انواع موزه ها 132
3-4-1 موزه های تاریخی 132
3-4-2 موزه های هنری 133
3-4-3 موزه های علمی 133
3-4-4 موزه های فضای باز 136
3-4-5 موزه های محلی یا منطقه ای 136
3-4-6 موزه های سیار 137
3ـ5ـ سازمان و تشکیلات اداری موزه ها 137
3ـ6ـ معماری موزه ها 139
3-6-1 معبد موزه ها یا کاخ موزه ها 139
3-6-2 بناهای تبدیل شده به موزه 139
3-6-3 موزه های نوساز 140
فصـل چهارم: مطالعات جغرافیایی و تاریخی شیراز 141
4ـ1ـ ویژگی های جغرافیایی طبیعی و جمعیتی شهر شیراز 141
فصـل پنجم: برنامه ریزی فیزیکی و استانداردها 144
5ـ1ـ فضاهای نمایشی 145
5ـ2ـ فضاهای آموزشی و پژوهشی 147
5ـ3ـ بخش اداری 149
5ـ4ـ فضاهای خدماتی و فنی 149
5ـ5ـ فضای سبز موزه 154
5ـ6ـ دیراگم کلی فضاهای تشکیل دهنده موزه 155
5ـ7ـ كلياتي در زمینه طراحی موزه ها 156
5-7-1 زیبایی شناسی موزه 156
5-7-2 مکان قرارگیری ساختمان موزه 157
5-7-3 نورپردازی موزه 157
5-7-4 معرفی بخش های موردنظر طرح 159
5-7-4-1 مدیریت موزه: 159
5-7-4-2 گالری ها: 160
5-7-4-3 بخش آرشیو و کلکسیون آثار: 161
5-7-4-4 بخش آموزشی: 161
5-7-4-5 بخش فنی و اجرایی: 161
5-7-4-6 واحد خدمات: 162
5-8 استاندارد فضایی 162
5-8-1 محاسبات سالن ورودی موزه 163
5-8-2 محاسبات فضایی بخش اداری وموزه داری 164
5-8-3 محاسبات فضایی مراکز اسناد 165
5-8-4 محاسبات فضایی بخش آموزش و تحقیق 165
5-8-5 محاسبات فضایی بخش تخصصی علمی ـ پژوهشی 166
5-8-6 محاسبات فضایی رستوران 168
5-8-7 محاسبات فضایی بخش تأسیساتی و خدماتی 168
فصـل ششم: ایده های طراحی 170
6ـ1ـ ایده های طراحی 170
منابع و مآخذ 173