طراحي و برنامه ريزي يادگيري

بعد از خواندن اين فصل شما قادر خواهيد بود:
1- تدريس و يادگيري را شرح دهيد.
2- مراحل طراحي يك جلسه آموزشي را فهرست كنيد.
3- توسعه اهداف عملكردي را مورد بحث قرار دهيد.
4- سه بخش اهداف يادگيري mager را فهرست نموده و با استفاده از آنها هدف هايي را بنويسيد.
5- سه حيطه يادگيري را مقايسه نموده و هدف هايي را براي آنها بنويسيد.
اين نظريه انجمن رژيم شناسان آمريكا (ADA) است كه تغذيه مناسب و فعاليت بدني مي تواند باعث سلامتي و كاهش خطر بيماريهاي مزمن شود.
Journal of American Dietetic Association. 1998; 98:205
براي آماده كردن پزشكان آينده جهت ايفاي نقش در آموزش تغذيه،‌ارتقاء سلامتي و پيشگيري از بيماريها، انجمن رژيم شناسان آمريكا (ADA) به برنامه هاي آموزشي مشتمل بر شايستگي هاي آموزش تغذيه نيازمند است. براي رژيم شناسان و تكنسين هاي رژيم شناس اين برنامه ها شامل دانش تئوري ها و تكنيك هاي آموزشي، روشهاي تدريس و استفاده از ابزارهاي ارتباطي گفتاري و نوشتاري براي ارائه و جلسات آموزشي براي يك گروه مي باشد. از آنجا كه بيش از 50 درصد مرگ و مير ناشي از بيماريهاي مزمن مي تواند به دليل عوامل شيوه زندگي كه قابل تغيير هستند ايجاد شود، متخصصان رژيم شناس مي بايست شايستگي و صلاحيت طراحي و اجراي مداخلات را داشته باشند.
فصل پيشين اصول و تئوري هاي آموزشي را بررسي كرد.
پزشكان رژيم شناس از تئوري هاي آموزشي و مدل تغيير رفتار انساني براي طراحي، اجرا و ارزشيابي مداخلات آموزشي و برنامه هايي براي بررسي اثربخشي آنها استفاده مي كنند. فصل ديگر دربارة رويكردهاي مشاورة تغذيه براي تغيير رفتارهاي خوردن بحث كرده است. در طول هر جلسه مشاوره اي متخصصان رژيم شناسي فرصتي دارند تا اطلاعاتي دربارة برخي جنبه هاي اهميت غذا و تغذيه فراهم نموده و افراد را براي تصميم گيري مطلع سازند.
تدريس، يادگيري و آموزش
تدريس، مسئوليت اصلي شغل متخصصان رژيم شناسي است كه در عرصه هاي فعاليت باليني، جامعه، آموزش، مشاوره و مديريت تخصصي مي شود. كاركنان مراقبت بهداشتي كه از كميسيون مشترك مجوزهاي سازمان مراقبتهاي بهداشتي، استوارنامه مي گيرند بزرگترين دسته مراقبان بهداشتي در ايالات متحده هستند كه براي فراهم آوردن آموزشهاي اختصاصي بر پايه نيازهاي بيمار، خانواده و ساير افراد و ثبت در پرونده پزشكي آنها مورد نياز هستند. انتظار مي رود پزشكان معلمان مؤثر و كارآيي باشند. Chombers گزارش كرده است كه «يك رژيم شناس با سواد و خوش نيت كه مهارتهاي ارتباطي ضروري براي آموزش تغذيه مؤثر را ندارد، فاقد صلاحيت است»
ما كجا تدريس مي كنيم؟ ما بصورت فرد به فرد ، يا بصورت گروهي و يا هر دو و بصورت رسمي و غير رسمي تدريس مي كنيم. محل ممكن است يك محيط مراقبت بهداشتي، بيماران بستري و سرپايي، تسهيلات مراقبت طولاني مدت، مراقبت در منزل، بهداشت عمومي يا برنامه هاي دولتي مثل WIC (زنان، كودكان و شيرخواران)، صنايع غذايي، آكادمي ها، محل كار، مدارس، كلوپ هاي سلامتي، سوپرماركت ها، ‌اينترنت،‌رسانه، نمايشگاههاي سلامتي و برنامه هاي جامعه نگر باشد.
ما به چه كساني تدريس مي كنيم؟ در كنار بيماران ، مراجعان و كارمندان، ما به والدين، مراقبان ، اعضاي خانواده ، متخصصان مراقبت بهداشتي مثل پرستاران، پزشكان، دانشجويان، انترن ها و رزيدنت ها، مربيان و استاديارها، درمانگرها،‌ كاركنان وزارت بهداشت، قهرمانان، مصرف كننده ها، كاركنان خدمات غذايي، و جامعه تدريس مي كنيم.
از مديران در محل كار، انتظار مي رود تا رژيم شناسان و كاركنان خدمات غذايي گردهم آورند كه داراي اطلاعات موردنياز براي موفقيت در آموزش (كارآموزي) آموزش ادواري و گسترش و تكامل كاركنان باشند. بسياري از پزشكان مسئول نظارت بر كاركنان هستند. برنامه هاي هدايت، آموزش و تكامل نيروي انساني براي اين زيرمجموعه ها ضروري است. هدف آموزش يك كارمند، شناخت مسئوليت هاي شغلي و اطلاعات و مهارت هاي روزآمد است.
عملكرد در حين كار يك كارمند مي بايست براساس استانداردهاي قابل قبول سازمان باشد و اين مسئوليت مدير است كه از شناسايي و تأمين نيازهاي آموزشي اطمينان حاصل كند. اين واقعيت كه كارمند روند صحيح را مي شناسد ولي ممكن است هميشه آنرا دنبال نكند، نشانگر سختي تغيير دادن يك فرد است. در عرصه مراقبت از بيماران، متخصص رژيم شناس مراجع و بيمار را در رابطه با تغذيه معمولي و رژيم اصلاح شده براي بسياري از مشكلات پزشكي مثل ديابت و بيماريهاي قلبي – عروقي آموزش
 مي دهد. ممكن است يك متخصص يك روز به يك پيرمرد 50 ساله دربارة اسيدهاي چرب و كلسترول تدريس كند و روز بعد به يك زن باردار 18 ساله در مورد تغذيه دوران بارداري و روز بعد به يك ورزشكار دربارة تغذيه قبل، حين و بعد از تمرين تدريس كند. آموزش تغذيه نمي تواند سلامتي يك شخص را ارتقاء بخشد مگر اينكه نتايج بر خريد و مصرف غذاها، نوشيدني ها تأثير گذاشته و رفتارهاي خوردن را تغيير دهد.
آموزش تغذيه اينگونه تعريف مي شود: “فرآيندي كه طي آن ما افراد را در تصميم گيري با توجه با اعمال خوردن آنها و با بكارگيري دانش و علم تغذيه و ارتباط رژيم غذايي با سلامتي، ياري مي دهيم” برخي از مراجعان آگاهي رژيمي قابل توجهي دارند. سايرين لازم است بدانند كه انتخابهاي غذايي با سلامتي مرتبط هستند و بهبود انتخاب ها
 مي تواند فوايد سلامتي بخش داشته باشد. البته آن تغييراتي مي تواند بدون فروپاشي خانواده انجام گيرد و آن شكل از خوردن كه بتواند لذتبخش باشد.
آموزش تغذيه را همچنين مي توان اينگونه تعريف كرد “ هر مرحله از يادگيري تجربه هايي كه براي تسهيل تطابق اختياري خوردن و ساير رفتارهاي مرتبط با تغذيه با سلامتي و رفاه طراحي شده است”. آموزش بيماران و مراجعين بر آموزش “خود مديريتي” كه بتواند زندگي مستقل را تشويق كند، تمركز دارد. اين كليد درمان پزشكي تغذيه اي براي افراد است. آموزش خود مديريتي براي افراد ديابتي نيز همانند افراد مبتلا به ساير مشكلات پزشكي توصيه شده است. متخصص به مردم كمك مي كند تا دانش، مهارت و انگيزه لازم براي تصميم گيري مناسب دربارة انتخابهاي غذايي سالم براي دستيابي به سلامت مطلوب را توسعه دهند.
هدف آموزش تغذيه تأثيرگذاري بر افراد به منظور ايجاد تغيير براي رژيم غذايي سالم تر و در نهايت پيگيري تغييرات رفتاري است. پزشك اطلاعاتي را براي افزايش دانش و مهارت هاي افراد فراهم نموده وهمچنين به آنها كمك مي كند تا اين دانش جديد را به نگرش جديد، انتخابهاي رژيمي و رفتارها در محيط كلي خود تبديل كنند. بهبود رفتارهاي رژيمي همانند بهبود كفايت تغذيه اي، سلامت و رفاه مي تواند خطر بيماريهاي مزمن را كاهش دهد. تغييرات ممكن است به نظر ساده باشد: كاهش مصرف غذاهاي معين (مثل روغن ها و چربي ها) افزايش مصرف برخي ديگر (مثل ميوه ها ، سبزي ها و غلات كامل) ، خريد غذاهاي متفاوت (كم چربي)، خواندن برچسب غذاها (براي چربي، كالري، سديم، فيبر و …) ،‌تغيير روشهاي پخت (آب پز كردن به جاي سرخ كردن)، سفارش دادن غذاهاي متفاوت در يك رستوران (سيب زميني آب پز به جاي سيب زميني سرخ كرده) و … ولي انجام دادن اين تغييرات ساده نيست، پيچيده است!
نيروهاي داخلي و خارجي كه عادات غذايي افراد را شكل مي دهد، با دوام است و موانعي بر سر راه موفقيت تغييرات طولاني مدت ايجاد مي كند.
شاخص نهايي براي كارآيي آموزش تغذيه، تغييرات رفتاري در عادات غذايي و بهداشتي است. متخصص رژيم شناس مي بايست تسهيل كننده تغييرات رفتاري مثبت در فرآيند آموزشي باشد. مطالعات نشان مي دهد كه مداخلاتي كه از روشهاي آموزشي هدايت شده براساس اهداف براي تغييرات رفتاري استفاده كردند، از مداخلاتي كه از انتشار اطلاعات به فرض اينكه اطلاعات منجر به تغيير در رفتار و نگرش مي شود، استفاده كرده اند، موفق تر بوده اند.
واژه هاي “تدريس” و “يادگيري” معاني متفاوتي دارند. برخي افراد عقيده نادرستي دارند ك اگر آنها چيزي را تدريس كنند، مخاطب يا فرد، بطور خودكار آنرا مي آموزند و يادگيري را به موقعيت مناسب منتقل خواهند كرد. پزشكي كه مي خواهد به زن بارداري هرم غذايي را آموزش دهد، به وي مي گويد كه چرا استفاده از طراحي منو و داشتن اطلاعات مكتوب مهم است. يك آموزش گيرندة غير فعال كه بطور فعال در يادگيري مشاركت نمي كند، ممكن است هيچ ارتباطي بين آنچه مي انديشد و انتخاب هاي غذايي خود و يا طراحي منو ايجاد نكند. دانش به تنهايي، تغيير در انتخابهاي غذايي را تضمين نمي كند.
متخصص رژيم شناس براي تغيير رفتاري مي بايست در جهت برانگيختن و تطابق با تمارين بهتر تلاش كند. گر چه دانش يك پيش نياز تغيير است ولي به تنهايي نمي تواند منجر به رفتار متفاوت شود. مطالعات نشان داده است كه دانش 4 تا 8 درصد از واريانس رفتارهاي خوردن را تشكيل مي دهد و 92 تا 96 درصد و مابقي به بقيه عوامل نسبت داده مي شود. دانش مي تواند توسط موانع فرهنگي، رواني و محيطي كه تغييرات رژيمي را تضعيف مي كند، اصلاح شود. يك شخص مي تواند دربارة يك رژيم غذايي سالم مطلع باشد ولي فاقد پشتكار و تعهد باشد. يك مراجع ممكن است با رژيم با سديم محدود آشنا باشد ولي بازهم PretzeL نمكي مصرف كند. تدريس اطلاعات مستند نبايد با آموزش اشتباه شود واژه “تدريس” ارزيابي مدرس از نياز به دانش و استفاده از تكنيك ها براي انتقال مفاهيم به شخص ديگر را پيشنهاد ميكند. آموزش فرآيند سهيم شدن و فراگيري دانش ومهارت در زمينه زندگي كلي شخص مي باشد. آموزش به افراد در مواجهه با مشكلات و چالش ها به شكلي كه افراد با شرايط تطابق پيدا كنند، كمك مي كند.
يادگيري به فرآيند ادراكي كه طي آن هر فرد دانش، نگرش و مهارت را فرا گرفته و ذخيره نموده و طي آن رفتارهاي خود را به تجربه هاي آموزشي تغيير مي دهد، باز مي گردد تغيير رفتار مي تواند مرتبط با دانش، نگرش ها ، باورها، ارزش ها، مهارت ها و عملكرد باشد.
آژانس هاي دولتي منبع بسياري از اطلاعات سلامتي كه براي آموزش ديگران مفيد است، مي باشد. دولت بر پايه مطالب علمي، تغذيه، غذا و راهنماهاي بهداشتي براي عموم تهيه مي كند. مثالي از آن برچسب هاي غذايي سازمان غذا و دارو (FDA) و هرم راهنمايي غذايي و راهنماهاي رژيمي وزارت كشاورزي آمريكا و برنامه آموزش كلسترول انستيتو ملي سلامت و … مي باشد. همچنين مشاركت هاي عمومي – خصوصي مثل عمليات 5 تا در روز براي سلامت بودن كه از اصول تئوري بازاريابي اجتماعي پيروي مي كند، همانند اطلاعات صنعتي و گروههاي بازرگاني نيز وجود دارند. وب سايت هاي مرتبط در انتهاي اين فصل آمده است.
 
محيط يادگيري
يك محيط آموزش 2 جزء دارد: محيط رواني و محيط فيزيكي
هر دو براي ارتقاء تدريس و يادگيري مهم هستند.
محيط رواني
جو و محيط رواني براي يادگيري مهم است و با رويكرد متخصص رژيم شناس تعيين مي شود. يك محيط حمايتي و دوستانه با تحمل خطاها و احترام به افراد و تفاوتهاي فرهنگي، به افراد احساس امنيت و خوشايندي مي دهد. گشاده رويي و تشويق سؤالات يك جو غير رسمي ايجاد مي كند. افراد مي بايست با نام آنها شناخته شوند و احترام به عقايد آنها نشان داده شود.
گروههاي بومي و فرهنگي ممكن است نيازهاي يادگيري متفاوتي داشته باشند.
در تدريس گروهي مراجعين يا كارمندان، داوطلبان مي بايست براي ورودشان و يادگيري در جلسه اول، تشويق شوند. همراهي و كمك متقابل مي بايست بيشتر از رقابت باشد و احساس عصبانيت ابتدايي براي يادگيري مي بايست به حداقل برسد. متخصصاني كه محيط مراقبتي، حمايتي و غير رسمي براي آموزش گيرندگان بزرگسال فراهم مي كنند، مي توانند نتايج بهتري نسبت به آنهايي كه محيط رسمي و آمرانه ايجاد مي كنند، بدست مي آورند. از آنجا كه بعضي از بزرگسالان خاطره منفي از تجربيات ابتدايي خود در مدرسه دارند . مثلاً از كلاس بيرون شده باشند يا بي احترامي ديده باشند. جو فيزيكي يا رواني كه از تجربه ناخوشايند گذشته در ذهن خود دارند، مانعي براي يادگيري آنها ايجاد خواهد نمود.

محيط فيزيكي
آسايش مي بايست با دماي مناسب، نور خوب،‌تهويه مطبوع و صندليهاي راحت براي ارتقاء يادگيري فراهم شود. صداي يك راديو، تلويزيون، تلفن و صحبتهاي افراد ممكن است باعث آشفتگي و برهم زدن توجه مراجع، بيمار يا كارمند شود. افراد بايد قادر به ديدن و شنيدن

 
مراحل آموزش
ارزيابي نيازها
اهداف عملكردي (عملي)
عملكرد
شرايط

شاخص
هنگامي كه عملكرد و شرايطي كه عملكرد بايد تحت آن مشاهده شود، يك شاخص را مي توان به آن اضافه نمود. شاخص، سطح دستيابي كه افراد مي توانند قادر به عملكرد باشند را توضيح مي دهد. استانداردهاي ممكن براي اندازه گيري عملكرد عبارتند از سرعت، صحت، كيفيت و درصد پاسخ هاي صحيح. يك محدوديت زماني مي تواند براي تشريح شاخص به كار برود. در ادامه مثالهايي آمده است.

حيطه يادگيري
يادگيري شامل، دانش، نگرش و مهارت ها مي شود. پس از مهارت يافتن در نوشتن اهداف عملكردي قابل اندازه گيري مي بايست به محدوده اهداف يادگيري كه ممكن است نوشته شود، توجه كرد. با اهدافي كه از لحاظ حيطه ها، زمينه ها و سيستم هاي طبقه بندي براساس تقدم در نوشتن، طبقه بندي شده اند، شما مي توانيد محدوده اي از

حيطه ادراكي
يك طبقه بندي از اهداف آموزشي در حيطه ادراكي توسط Bloom و همكاران منتشر شده است. حيطه ادراكي با فراگيري و به كارگيري دانش يا اطلاعات و تكامل مهارتهاي ذهني و توانايي ها سر و كار دارد. حيطه ادراكي شش سطح يا گرايش

دانش
در پايين ترين سطح حيطه ادراكي، دانش با به خاطر سپاري و بيادآوري اطلاعات و نه لزوماً با فهم آن مرتبط است. اين سطح شامل به يادآوري اجزاء اطلاعات، واژه شناسي و حقايق مثل تاريخ، حوادث، مكانها، توالي هاي تقويمي ، روش فراگيري، تمايل به اضافه كاري فرآيندها، سامانه هاي طبقه بندي، شاخص،‌اصول و تئوري ها مي باشد.

فهم (ادراك)
سطح دوم، ادراك، پايين ترين سطح فهميدن است. اين سطح با داشتن آنچه با اشخاص ديگر مرتبط مي شود و توانا بودن براي استفاده از اطلاعات رد و بدل شده، درگير مي شود. استفاده از اطلاعات مي تواند شامل اظهار و بيان تفسير، تفسير، خلاصه كردن و يا

به كارگيري (كاربرد)
در سطح به كارگيري يك شخص ميتواند از اطلاعات، اصول، مباحث و يا ايده ها در موقعيت هاي واقعي استفاده كند. دانش به اندازه كافي فهميده شده تا بتواند براي حل مشكل به كار رود.
مثال: بتواند يك منوي محدود در سديم براي يك روز طراحي كند.
آناليز (تجزيه و تحليل)
تجزيه و تحليل موجب شكستن اطلاعات به عناصر و اجزاي آن براي شناسايي اين اجزاء و ارتباطات بين آنها و سازماندهي و يا ساختاربندي آنها مي شود. اين ارتباط
مي تواند بين ايده ها ايجاد شود.


توليد (سنتز)
توليد نيازمند سرهم كردن مجدد اجزاء و عناصر براي شكل دهي چيزي جديد است. شما ممكن است يك ارتباط واحد شفاهي يا كتبي، يك طرح عملي يامجموعه اي از ارتباطات خلاصه براي تشريح داده ها استفاده كنيد.


ارزشيابي
در بالاترين سطح طبقه بندي ادراكي، ارزشيابي توانايي قضاوت دربارة ارزش مواد و روشها در موقعيت هاي مجزا است. برخي داوري ها نيازمند استفاده از شاخصها است كه ممكن است شاخصهاي دروني، مثل صحت منطقي و يا ثبات و ياشاخصهاي بيروني مثل استانداردهاي بيروني باشد.

خودارزيابي
يك هدف عملكردي براي هر سطح در حيطه ادراكي در يك محدودة موضوعي بنويسيد.
جدول 3-11 اهداف توضيح دهنده عملكرد – ادراك
حيطة تأثيرگذاري
حيطه تأثيرگذاري با تغيير در نگرش ها، احساسات، ارزش ها، باورها، احساس و قدرداني و علاقمندي ها در ارتباط است. در اغلب اوقات متخصصان رژيم شناس از يك مراجع يا كارمند مي خواهند كه نه تنها آنچه بايدانجام دهد را درك كند، بلكه براي آن

Krothwohl و همكاران يك طبقه بندي از اهداف آموزشي در حيطه تأثيرگذاري ارائه كرده اند كه شامل 5 گرايش و چند زيرگرايش مي شود.
1- دريافت كردن (توجه كردن)
1-1- آگاهي
2-1- رضايت از دريافت
3-1- توجه كنترل شده يا انتخاب شده
2- پاسخ دادن
1-2- رضايت در پاسخ دهي
2-2- رضايت براي پاسخ
3-2- ارضاء شدن در پاسخ
3- ارزش گذاري
1-3- پذيرش ارزش
2-3- ترجيح دادن يك ارزش
3-3- تعهد
4- سازماندهي
1-4- ادراكي كردن (مفهومي كردن)
2-4- سازماندهي يك سامانه ارزشي
5- توصيف با يك ارزش يا مجموعه اي از ارزش ها
1-5- مجموعة عمومي
2-5- توصيف كردن
كلاسهايي كه فرآيندي كه طي آن هر ارزش از سطح آگاهي يا ادراك تا سطوح پيچيده تر پيشرفت مي كند و حتي جزئي از ديدگاه زندگي فرد كه رفتارهاي وي را كنترل يا راهنمايي مي كند، مورد تأكيد و سفارش هستند. اين دروني كردن مي تواند در سطوح متفاوتي روي دهد و با مطابقت و تعهد بالا و يا عدم مطابقت درگير شود.
در سطوح بالاتر، رفتار مي تواند هوشيارانه تر در ذهن جاي بگيرد و پاسخ ها مي تواند در غياب اختيارات بيروني و در مقابل موانع، سازگاري ايجاد كنند. بنابراين يك مراجع ممكن است واقعاً غذاهاي سالم را انتخاب كند و يا يك كارمند ممكن است دستهاي خود را بدون تفكر در سطح هوشيارانه بشويد. جدول 3-11 افعال مورد استفاده از عملكردهاي حيطه تأثيرگذاري را پيشنهاد ميكند.
 
دريافت
در پايين ترين سطح حيطه تأثيرگذاري ، يادگيرنده مايل به دريافت محرك يا شگفتي است. در يافت كردن رضايت براي توجه به آنچه متخصص ارائه مي دهد را نشان مي دهد. شخص ممكن است از سطح غير فعال آگاهي و غيرهوشياري به رضايت طبيعي براي تحمل موقعيت ها به جاي اجتناب از آن ها و سپس به سطح توجه كنترل يا انتخاب شده حركت كند.


پاسخ دهي:
سطح دوم پاسخي دهي است كه بخشي از تمايل افراد به درگير شدن و يا متعهد شدن به يك موضوع يا فعاليت را نشان مي دهد. در پايين ترين سطح درگير شدن مراجع يا كارمند ممكن است بطور غير فعال و يا در حداقل در پاسخ متخصص يا مدير تن در دهد. در بالاترين سطح نوعي رضايت از پاسخ دهي و يا تعهد اختياري به انتخاب يك پاسخ مشاهده مي شود. در نهايت احساس رضايت و يا لذت از پاسخ با دروني سازي جزئي افراد درگير مي شود.

ارزش گذاري
در سطح سوم، ارزش گذاري، افراد معتقدند كه اطلاعات يا رفتار ارزش دارد. ارزشهاي شخص براساس ارزيابي شخص بنا نهاده شده است. وقتي كه ارزش به آهستگي دروني و پذيرفته مي شود، مراجع يا كارمند رفتار سازگار با ارزش

سازماندهي

توصيف
بالاترين سطح ، توصيف ، نشان مي دهد كه شخص ارزش ها را براي زمان كافي به منظور كنترل رفتار،


خودارزيابي
يك هدف عملكردي براي هر سطح از حيطه تأثيرگذاري با يك موضوع مشابه بنويسيد.
حيطه روان حركتي
حيطه  روان حركتي با تكامل توانايي هاي فيزيكي و مهارتها مرتبط است. دانش

ادراك (فهم)
پايين ترين سطح حيطه روان – حركتي ادراك يا فهم است كه با آگاه شدن از موضوعات از طريق حواس – شنيدن، ديدن، لمس كردن

آمادگي
آمادگي دومين سطح است و به عنوان آمادگي براي انجام يك وظيفه توصيه شده است. علاوه بر آماده شدن رواني، كارمند مي بايست از نظر جسماني با جايگذاري صحيح بدن

پاسخ هدايت شده
سومين سطح حيطه روان حركتي پاسخ هدايت شده است. متخصص يا مدرس، كارمند را در طول فعاليت با تأكيد بر اجزاء منفرد

مكانيزم
مكانيزم چهارمين سطح است كه به پاسخ هاي عادي بر مي گردد. در اين مرحله

پاسخ عمدي پيچيده
سطح پنجم، پاسخ عمدي پيچيده، پيشنهاد مي كند كه سطحي از مهارت در انجام وظيفه در طول زمان بدست مي آيد. كار در حد كفايت

تطابق و ابتكار
تطابق نيازمند اصلاح مهارتهاي دستي به شكل جديد ولي در موقعيت مشابه است مثل تطابق روند تكه كردن براي غذاهاي متنوع در برش دهنده گوشت.

خودارزيابي
چندين هدف عملكردي در حيطه روان حركتي براي يك موضوع مشابه طراحي كنيد.
تعيين محتوا
يك آزمون بسته به اهداف براي شناسايي محتواي آموزشي مفيد است. اهداف آنچه را كه

سازماندهي گروههاي كارآموزي
يادگيري مي تواند بصورت گروهي و فردي انجام شود. گروهها از اين نظر مزيت دارند كه وقت و پول افراد را ذخيره و حفظ نموده و فرصت سهيم